Page Text
________________
વૈરાગ્યકલ્પલતા ભાગ-૨
શ્લોકાર્ચ -
અષ્ટમૂલપર્યતવાળા આ નગરમાં આ=જીવ અનંતી વખત ભમ્યો, કદન્ન વિષયમાં એક લુબ્ધ મતિવાળો કેમે કરીને નિર્વેદ પામ્યો નહીં. llઝoll ભાવાર્થ
પૂર્વમાં ભવરૂપી નગરમાં દ્રમક કઈ રીતે ભટકે છે તેનું વર્ણન કર્યું તેનાથી એ પ્રાપ્ત થયું કે ભગવાનના શાસનની પ્રાપ્તિ પૂર્વે અનાદિ કાળથી જીવો વિપરીત બુદ્ધિને કારણે તે દ્રમુકની જેમ કદર્થના પામતા વિષયોની ભિક્ષા અર્થે દરેક ભવોમાં ફર્યા કરે છે, અને તે વખતે તેઓ કેવા વિકલ્પ કરે છે તે બતાવે છે, જેમ તે ભિખારી વિચારે છે કે હું ભિક્ષાને પ્રાપ્ત કરીશ, એકાંતમાં જઈશ અને નિરાકુળ એવી તે ભિક્ષાને ભોગવીશ. તે રીતે આ જીવ પણ પુણ્ય વગરનો મનુષ્યાદિ ભવને પામીને હું આ ભોગોને પ્રાપ્ત કરીશ, તેમ માનીને ભોગોની ભિક્ષા અર્થે ધનાદિમાં યત્ન કરે છે અને કોઈક રીતે કદન્નને તુલ્ય ધનાદિને પામે છે ત્યારે પોતે મહામતિવાળો છે, બુદ્ધિશાળી છે ઇત્યાદિ વિકલ્પો કરીને પોતાને શક્ર જેવો માને છે. વળી, પોતાની સ્ત્રીને રંભા જેવી માને છે. પોતાના ઘરને દેવવિમાન જેવું માને છે. તેથી અલ્પ સમૃદ્ધિમાં પોતે મહાસુખી છે તેમ માનીને પોતે મલકાય છે અને થોડા વૈભવને પામીને મલકાય છે અને હૃદયમાં સમાતો નથી. તે સર્વ કદન્નના લેશની પ્રાપ્તિથી થયેલો ગર્વ જાણવો. વળી, અતિ ગર્વિષ્ઠ થયેલો તે કોઈને મસ્તક નમાવતો નથી, હું જ જગતમાં પૂજ્ય છું, તેવું માને છે. વસ્તુતઃ આવો જીવ જ્ઞાનાદિ રત્નત્રયીથી વિકલ હોવાને કારણે મુનિઓને માટે શોચ્ય છે.
આ જીવનો મનુષ્યભવ પશુતુલ્ય છે, કોઈ પ્રયોજનને સાધનારો નથી. તેમ જણાય છે. વળી, તુચ્છ ધનાદિને પામીને તે જીવ નિઃસ્પૃહ પણ મુનિઓથી ભય પામે છે.
આ મહાત્માઓ ઉપદેશ આપીને મારી પાસેથી ધનની જ ઇચ્છા કરે છે, પરંતુ નિઃસ્પૃહતા ગુણના પરમાર્થને જાણવા સમર્થ નથી. વળી ધર્મની અવગણના કરે છે, વસ્તુતઃ ધર્મની અવગણનાથી આ લોકમાં દુઃખી થાય છે અને પરલોકમાં પણ દુઃખી થાય છે, કેમ કે કષાયોની ઉત્કટ આકુળતામાં આ લોકમાં પણ
| SR No. | 022731 |
| Book Title | Vairagya Kalplata Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Pravin K Mota |
| Publisher | Gitarth Ganga |
| Publication Year | 2015 |
| Total Pages | 224 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 14 MB |