________________
તૃતીય સ્તબક/શ્લોક-૮૨-૮૩-૮૪
શ્લોકાર્થ :
=િજે કારણથી, તત્ત્વથી અનંત પુત્રોવાળાં છતાં પણ આ બંને= કર્મપરિણામ અને કાલપરિણતિ, અવિવેકાદિવાળા અને દૃષ્ટિદોષથી આશંકાવાળા મંત્રીઓ વડે અપુત્રવાળાં ખ્યાપન કરાયાં.
અવિવેક એટલે દેહ અને આત્માના ભેદના જ્ઞાનનો અભાવ. અવિવેકાદિમાં આદિ પદથી માર્ગાનુસારી જ્ઞાનના અભાવનું ગ્રહણ છે અને કર્મપરિણામ રાજાના અવિવેક અને માર્ગાનુસા૨ી જ્ઞાનનો અભાવ એ બે મુખ્યમંત્રી છે; કેમ કે તે બેના કારણે જ કર્મપરિણામ રાજાનો સંસારી જીવો ઉપર પ્રભાવ રહે છે જેથી સંસાર સદા અસ્ખલિત પ્રવર્તે છે. જે જીવોમાં અવિવેક અને માર્ગાનુસારી જ્ઞાનનો અભાવ છે તે જીવોને વ્યવહારમાં પોતાના જન્મદાતા જે માતા-પિતા છે તે જ માતા-પિતા રૂપે પ્રતિભાસે છે પરંતુ પોતે કર્મપરિણામ રાજાથી અને કાલપરિણતિથી જન્મ્યા છે તેવો બોધ થતો નથી, તેથી જીવમાં વર્તતો અવિવેકાદિનો પરિણામ બોધ કરાવે છે કે કર્મપરિણામથી અને કાલપરિણતિથી કોઈનો જન્મ થતો નથી તેથી કાલપરિણતિ વંધ્યા છે અને કર્મપરિણામ નિર્બીજ છે તેમ જણાય છે. તેથી સંસારી જીવોમાં વર્તતા અવિવેકાદિ મંત્રીએ કર્મપરિણામ રાજા અને કાલપરિણતિને પુત્ર વગરનાં ખ્યાપન કર્યાં છે. ૮૨ા
શ્લોક ઃ
।
इदानीं तत्कथं ताभ्यां पुत्रजन्म प्रकाशितम् । मुग्धां तामिति पृच्छन्तीं पुनराह प्रवर्तिनी ।। ८३ ।।
૧૬૧
શ્લોકાર્થ :
તે કારણથી=અવિવેકાદિ મંત્રી વડે કર્મપરિણામ અને કાલપરિણતિ પુત્ર વગરનાં જાહેર કરાયાં તે કારણથી, કેવી રીતે તે બંને દ્વારા હમણાં પુત્રજન્મ પ્રકાશન કરાયું. એ પ્રકારે પૂછતી મુગ્ધ એવી તેણીને=સુલલિતાને, ફરી પ્રવર્તિની કહે છે. II3II
શ્લોક ઃ
अस्यामेवास्ति पुर्यां मे, धर्माचार्यः सदागमः ।
रहस्यमनयोः सर्वं स जानाति महाशयः ।।८४।।
'
