________________
૧૦૦
શ્લોક ઃ
વૈરાગ્યકલ્પલતા ભાગ-૨
संयोगवियोगार्तिर्दलयति हृत्पार्श्ववेदना हृदयम् । मिथ्यात्वकृतोन्मादः, प्रमादमूलोऽवसादयति । । २०६ ।।
શ્લોકાર્થ ઃ
સંયોગ-વિયોગની પીડારૂપ ખરડાયેલાં બે પાસાંની વેદના હૃદયને દળે છે. પ્રમાદમૂલવાળો મિથ્યાત્વકૃત ઉન્માદ અવસાદન કરે છે=જીવને વિનાશ કરે છે.
ગાથા-૧૯૮માં કહેલ તે દ્રમક ખરડાયેલાં બે પાસાંવાળો હતો તે વેદના જીવને પ્રતિકૂલના સંયોગરૂપ અને અનુકૂળના વિયોગરૂપ છે જે જીવને હૃદયમાં પીડા કરે છે. વળી, અનુષ્ઠાનમાં પ્રમાદ વર્તે છે તે મિથ્યાત્વકૃત ઉન્માદ છે. આથી જ સદ્અનુષ્ઠાનને પારમાર્થિક રીતે જોવાની નિર્મળદ્રુષ્ટિ નહીં હોવાથી પ્રમાદવશ સનુષ્ઠાન કરે છે. II૨૦૬॥
શ્લોક ઃ
ग्लपयति सदनुष्ठाने, पथ्ये भृशतरमरोचको गहनः । इयतीं भुवमारूढेऽप्यहह विकारैर्न किं क्रियते ।।२०७ ।। શ્લોકાર્થ:
સઅનુષ્ઠાન રૂપ પથ્યમાં અરોચક એવું ગહન અત્યંત ગ્લપન કરે છે=જીવમાં વર્તતો સઅનુષ્ઠાન પ્રત્યેનો અરોચક પરિણામ પથ્ય એવા સઅનુષ્ઠાનના સેવનકાળમાં તેને અત્યંત શિથિલ કરે છે. ખેદની વાત છે કે આટલી ભૂમિમાં આરૂઢ થયેલા જીવમાં વિકારોથી શું કરાતું નથી ?
સમ્યક્ત્વ, દેશવિરતિ આદિ પામેલા જીવો જ્યારે પ્રમાદવશ થાય છે ત્યારે મિથ્યાત્વને પામે છે અને સઅનુષ્ઠાનમાં અરોચકતા થાય છે તે સર્વ વિકારો વડે જીવની શું શું વિડંબના નથી કરાતી ? સર્વ વિડંબના કરાય છે. II૨૦૭ના
