________________
૫
દ્વિતીય સ્તબક/શ્લોક-૧૯૭-૧૯૮-૧૯૯ શ્લોકાર્ચ -
અનાદરથી પણ મિતયના આસ્વાદનથી=મંદસંવેગપૂર્વક રત્નત્રયના સેવનથી, રોગો-ભાવરોગો, શાંત થયા. ઘણા અપશ્યનો આહાર હોવાથી પ્રાપ્ત થયેલા ભોગોમાં ઘણો સંશ્લેષ હોવાથી, ક્યારેક તેને વિકારો પણ થયા.
શિથિલ આદરપૂર્વક કેટલાંક અનુષ્ઠાનો સેવેલાં તેથી પરમાતુલ્ય તે અનુષ્ઠાનથી પુણ્ય બંધાયું. તેના કારણે દેવ અને મનુષ્યના ભવમાં ઉત્તમ ભોગસામગ્રી મળે છે. વળી તે શિથિલ આદરપૂર્વક સેવનકાળમાં કંઈક સંવેગપૂર્વક રત્નત્રયીનું સેવન પણ હતું. તેથી જે અપ્રત્યાખ્યાનીય આદિ કષાયો ઉદયમાં હતા તે કંઈક શાંત થાય છે તેથી ભાવરોગો મંદ થયા. વળી, પુણ્યના ઉદયથી ઘણી ભોગસામગ્રી મળી. તે અપથ્ય આહારના સેવનથી ઘણા વિકાર થયા છતાં જીવમાં સમ્યગ્દર્શન, સમ્યજ્ઞાન, અને દેશવિરતિનો પરિણામ વિદ્યમાન છે તેથી તે વિકારોને વિકારરૂપે જાણીને અલ્પરૂપે કરવા યત્ન કરે છે તોપણ પ્રમાદવશ હોય ત્યારે તે ભોગસામગ્રી વિકાર પણ કરે છે. I૧૯ના શ્લોક :
शूलं दाहो मूर्छा, ज्वरः क्वचिच्छदिरेव जाड्यं च ।
हृत्पार्श्ववेदनाऽऽसीत्, क्वचिदुन्मादोऽप्यरोचकता ।।१९८ ।। શ્લોકાર્ચ -
ક્વચિત્ શૂલ, દાહ, મૂચ્છ, જ્વર, શરદી, જડપણું, ખરડાયેલા પડખાની વેદના, ક્યારેક અરોચકતા અને ઉન્માદ પણ થયો.
તે દ્રમુકની જેમ તે જીવને પણ પ્રમાદવશ ક્યારેક કષાય-નોકષાયના ઉદયરૂપ શૂલ, દાહાદિ થાય છે અને ક્યારેક મિથ્યાત્વના ઉદયથી અરોચકતા અને ઉન્માદ પણ થાય છે. ll૧૯૮ાા શ્લોક :
गृह्णाति मन्दवीर्यः, कानिचिदेव व्रतानि तीव्रधिया । गुरुदाक्षिण्यात्कानिचिदयमिह शेषस्य निक्षेपः ।।१९९।।
