Vairagya Kalplata Part 02

SR No.: 022731
Original Sutra Author: N/A
Author: Pravin K Mota
Publisher: Gitarth Ganga
Publication Year: 2015
Total Pages: 224
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 14 MB

Page 10

૫
દ્વિતીય સ્તબક/શ્લોક-૧થી ૮
વળી, જેમ નગરમાં તે તે દર્શનનાં દેવાલયો હોય છે. તેથી સંસારી જીવો તે તે ભવમાં કોઈ સુગતને માનતા હોય=બૌદ્ધને માનતા હોય. કોઈ અન્ય દર્શનને માનતા હોય. તે, તે તે દર્શનના સ્વીકારરૂપ દેવકુલ ભવરૂપી નગરમાં વર્તે છે. જેનાથી તે તે જીવમાં તે તે દર્શનની માન્યતારૂપ સંસ્કારોનું આધાન થાય છે.
વળી, તે ભવરૂપી નગર સર્વ પ્રકારની કલાવાળું છે. જેમ નગરમાં ચિત્રકળા આદિ અનેક કળાઓ પ્રવર્તતી હોય છે તેમ જીવના ભવરૂપી નગરમાં ક્યારેક ક્રોધ, માન, માયા આદિ રૂપ અનેક કળાઓ વર્તતી હોય છે.
વળી, તે નગરને સુરક્ષિત રાખવા માટે કિલ્લો હોય છે અને તે કિલ્લાની આજુબાજુ ખાઈ રાખવામાં આવે છે. જેથી તે નગરને ઉલ્લંઘન કરવું દુષ્કર હોય છે તેમ ભવરૂપી નગર જીવના ભવભ્રમણ સ્વરૂપ છે અને જીવ દરેક ભવમાં દૃઢ મોહના કિલ્લાઓથી ઘેરાયેલો હોય છે અને તે તે પદાર્થોની તૃષ્ણારૂપ ખાઈઓથી આવૃત તે કિલ્લો છે તેથી જીવ ભવરૂપી નગરને ઓળંગીને બહાર નીકળવા અસમર્થ બને છે. માટે સામાન્યથી જીવો માટે તે ભવરૂપી નગર અલંઘ્ય છે.
વળી, નગરની અંદરમાં ઊંડા, અંધકારવાળા અવાવરા કૂવાઓ હોય છે જેને જોવામાં આવે તો ભય ઉત્પન્ન કરે તેવા હોય છે તેમ જીવને ભવરૂપી નગરમાં ઇષ્ટ વિયોગ અને અપ્રિયનો સંયોગ સતત પ્રાપ્ત થતો હોય છે જે જીવને ભય ઉત્પન્ન કરે તેવા ઊંડાણવાળા કૂવાઓ છે.
વળી, નગ૨માં સુંદર સરોવરો હોય છે જ્યાં જીવો સુંદર ભોગવિલાસ કરતા હોય છે તેમ ભવરૂપી નગરમાં વિસ્તીર્ણ ભોગરૂપી સરોવ૨ો છે.
વળી, જીવને તે તે ભવમાં જે શ૨ી૨ મળ્યું છે તે જંગલ જેવું છે. જંગલમાં જેમ ફળ-ફૂલને દેનારાં વૃક્ષો હોય છે તેમ જીવને શરીરની પ્રાપ્તિ દ્વારા તે તે કર્મના સુખ-દુ:ખ રૂપ ફળો પ્રાપ્ત થાય છે તેથી દેહ જંગલ જેવો છે. વળી જીવમાં જડતા છે તેથી જ ભવરૂપી ગૃહમાં તે સદા રહે છે. તેથી જડતા ભવમાં નિવાસસ્થાન માટે ગૃહ જેવી છે. વળી, નગ૨માં હાથીઓની શાળાઓ હોય છે. સુંદર ઘોડાઓના તબેલાઓ હોય છે તેમ સંસારરૂપી નગરમાં અવિવેકરૂપી હાથીઓની શાળાઓ અને વિકલ્પોના સમૂહરૂપ ઘોડાઓનાં નિવાસસ્થાનો હોય છે; કેમ કે નગર હાથીઓની શાળા અને ઘોડાઓના તબેલાથી જ દીપે છે તેમ