________________
(૩૩) केऽपि सहस्रंभरयः कुक्षिभरयश्च केऽपि केऽपि नराः नात्मभरयस्तदिदं फलमखिलं सुकृतडुष्कृतयोः ॥ ३ ॥
ભાવાર્થ –કેટલાક પુરૂષ હજારે પ્રાણીઓના પેટ ભરી શકે છે. કેટલાક પિતાનું પેટ ભરી શકે છે. કેટલાક તે પિતાનું પણ પેટ ભરી શકતા નથી. આ સઘળું પુણ્ય અને પાપનું ફળ છે.
આવાં અતિસાગરનાં વચન શ્રવણ કરી “ આ વાત બહુજ ઉત્તમ છે.” એમ જાણી રાજા વિગેરે મૌન રહ્યા. છે? કે સર્વ ભૂત સમુદાયને ધર્મ છે? એક એક ભુતન ધર્મનો લાગતું નથી; કારણ કે એક એક ભુતમાં દેખાતો નથી. તેમજ એક એક પરમાણુંમાં સંવેદન ઉપલબ્ધ થતું નથી. જે દરેક પરમાણુમાં હેય તે પુરૂષ, સહસ્ત્ર ચેતન્યવંદની પેઠે પરસ્પર ભિન્ન સ્વભાવ થાય, પરંતુ એકરૂપ ચતન્ય નજ થાય, અને દેખવામાં તે એકરૂપ આવે છે. “અહું મિ .” અર્થાત હું દેખું છું, હું કરું છું, એ સકલ શરીર અધિષ્ઠાતા એક ઉપલબ્ધ થાય છે.
જે સમુદાયને ધર્મ માને તે પણ પ્રત્યેકમાં અભાવ હોવાથી અસત છે. કારણ કે જે પ્રત્યેક અવસ્થામાં અસત છે, તે સમુદાયમાં થઈ શકતું નથી. જેમ રેતી સમુહમાંથી તેલ. - જે કહે કે મઘામાં મદશકિત નથી. સમુદાયમાં થઈ જાય છે. તેમ ચૈતન્ય પણ થઈ જાય તે, શું દેષ છે ? આ પણ અયુક્ત છે. કારણ કે પ્રત્યેક મઘઅંગમાં મદશક્તિ અનુયાયી માધુર્યાદી ગુણ
