________________
૨૮૭
ઉપમિતિભવપ્રપંચા કથા ભાગ-૫ | ચતુર્થ પ્રસ્તાવ શ્લોકાર્ચ -
વળી હે વત્સ ! નિકટમાં=સદ્ધોધ મંત્રીના નિકટમાં, નિર્મળ અંગવાળી, સુંદર લોચનવાળી અવગતિ નામની આ મંત્રીની જ=સમ્બોધ મંત્રીની જ, સુંદર મુખવાળી ભાર્યા છે. ll૨૨૧TI શ્લોક :
स्वरूपं जीवितं प्राणाः, सर्वस्वं वर्ततेऽनघा ।
इयमस्य सदा पत्नी, शरीराव्यतिरेकिणी ।।२२२।। શ્લોકાર્ચ -
આના=સદ્ધોધના, શરીરથી અભિન્ન એવી આ પત્ની સદા પાપ રહિત, સ્વરૂપ, જીવિત, પ્રાણો, સર્વસ્વ વર્તે છે. ર૨૨
पञ्चज्ञानवर्णनम् શ્લોક :
તથાय एते पञ्च दृश्यन्ते, त इमे पुरुषोत्तमाः । अस्यैव तु सद्बोधस्य, स्वाङ्गीभूता वयस्यकाः ।।२२३।।
પાંચ જ્ઞાનનું વર્ણન શ્લોકાર્થ :
અને જે આ પાંચ દેખાય છે. તે આ પુરુષોત્તમો આ જ સમ્બોધના સ્વાગૂભૂત મિત્રો છે. ll૨૨૩. શ્લોક :
आद्योऽत्राभिनिबोधोऽयं, वयस्यः पुरवासिनाम् ।
इन्द्रियानिन्द्रियज्ञानं, जनानां जनयत्यलम् ।।२२४ ।। શ્લોકાર્થ:
અહીં=સમ્બોધના મિત્રમાં, આધ આ અભિનિબોધ મિત્ર પુરવાસી લોકોને ઈન્દ્રિય-અનિન્દ્રિયના જ્ઞાનને અત્યંત ઉત્પન્ન કરે છે. ર૨૪ll
શ્લોક :
द्वितीयः पुरुषो भद्र! प्रसिद्धोऽयं सदागमः । यस्यादेशे स्थितं सर्वं, पुरमेतन संशयः ।।२२५ ।।
