________________
પ્રાચીનચતુર્થકર્મગ્રન્થ
દેવગતિ અને નરકગતિને વિષે સંજ્ઞીદ્વિક, મનુષ્યગતિને વિષે અસંજ્ઞી અપર્યાપ્ત સહિત ત્રણ જીવસ્થાનો હોય છે. તિર્યંચગતિને વિષે ચૌદ જીવસ્થાનકો હોય છે. એકેન્દ્રિયને વિષે પર્યાપ્તા-અપર્યાપ્તા સૂક્ષ્મ અને બાદર એમ પ્રથમના ચાર જીવસ્થાનો હોય છે. ૧૮.
૧૨૨
बितिचउरिंदिसु दो दो, अंतिम चउरो पणिंदिसु भवंति । थावरपणगे पढमा, चउरो चरमा दस तसेसु ॥ १९ ॥
બેઇન્દ્રિય, તેઇન્દ્રિય, ચઉરિન્દ્રિયને વિષે બે-બે (પર્યાપ્તા-અપર્યાપ્તા) જીવસ્થાનો તથા પંચેન્દ્રિયને વિષે છેલ્લા ચાર (પર્યાપ્તા-અપર્યાપ્તા-અસંજ્ઞીસંશી) જીવસ્થાનો હોય છે. પાંચ સ્થાવરને વિષે પ્રથમના ચાર જીવસ્થાનો તથા ત્રસ માર્ગણાને વિષે છેલ્લા દશ જીવસ્થાનો હોય છે. ૧૯. विगलतिअसन्निसन्नी, पज्जत्ता पंच होंति वइजोगे । मणजोगे सन्निक्को, पुमित्थिवेए चरम चउरो ॥ २० ॥
વચનયોગે વિકલેન્દ્રિયત્રિક, અસંજ્ઞી-સંજ્ઞી પર્યાપ્તા એમ પાંચ, જીવસ્થાનો મનોયોગે સંજ્ઞી પર્યાપ્તો એક જીવસ્થાનક તથા પુરુષવેદ-સ્ત્રીવેદે છેલ્લા ચાર જીવસ્થાનો હોય છે. ૨૦.
काओगिनपुंसकसायमइसुयअनाणअविरयअचक्खू आइतिलेसा भव्वियरमिच्छ आहारगे सव्वे ॥ २१ ॥
કાયયોગ, નપુંસકવેદ, ચારકષાય, મતિઅજ્ઞાન, શ્રુતઅજ્ઞાન, અવિરત, અચક્ષુર્દર્શન, પ્રથમની ત્રણ લેશ્યા, ભવ્ય, અભવ્ય, મિથ્યાદૃષ્ટિ, આહારક માર્ગણાને વિષે સર્વ જીવસ્થાનકો હોય છે. ૨૧.
मइसुयओहिदुगविभंगपम्हसुक्कासु तिसु य सम्मेसु । सन्निमि य दो ठाणा, सन्निअपज्जत्तपज्जत्ता ॥ २२ ॥
મતિજ્ઞાન, શ્રુતજ્ઞાન, અવધિજ્ઞાન, અવધિદર્શન, વિભંગજ્ઞાન, પદ્મલેશ્યા, શુક્લલેશ્યા, ક્ષાયિક, ક્ષાયોપશમિક, ઔપશમિક એમ ત્રણ
