________________
(' ૬૪ )
॥ જોક
श्री वासुपूज्यमानम्य, तथा पुण्यप्रकाशकम् ॥ रोहिण्याश्च कथायुक्तं, रोहिणीत्रतमुच्यते ॥ १ ॥
"
ચંપા નગરીએ શ્રીવાસુપૂજ્યસ્વામીને પુત્ર મઘવા નામે રાજા રાજ્ય કરે છે. તેને લખમણા નામે સદાચાર અને સુશીલવાળી રાણી છે. તેને આઠ પુત્ર થયા. ઉપર એક રાહિણી નામે પુત્રી પણ થઈ. તે માતાપિતાને અત્યંત વલ્લભ છે, માટે જન્મી તે વારે રાજાએ વધામણીમાં દાન દીધાં. તે માટી થઇ, ચાસઠ કળા શીખી, રૂપ લાગણ્ય સાભાગ્ય અને ગુણવંતી થઇ. તેને યાવનાવસ્થાએ પહોંચેલી જોઇને રાજાએ ચિંતવ્યુ કે– અને ચેાગ્ય વર મળે તેા સારૂં, માટે સ્વયંવરમ’ડપ રચાવીએ. એ મનગમતા વર વરે તેા પછી પશ્ચાત્તાપ ન થાય. એમ વિચારી સ્વયંવરમ ડપ રચાવ્યા. કુરૂ, કોશલ, લાટ, કર્ણાટ, ગાઢ, વેરાટ, મેદપાટ, નાગપુર, ચાડ, દ્રાવિડ, મગધ, માલવ, સિંધુ, નેપાલ, ડાહુલ, કાંકણુ, સૈારાષ્ટ્ર, ગુજ્જર, જાલંધર આદિ ચારે દિશાઓના રાજકુમારા તેડાવ્યા. સર્વ રાજા સ્વયંવરમડપમાં આવીને બેઠા. એવામાં રોહિણી પણ સ્નાન વિલેપન કરી, ક્ષીરેાક શ્વેત વસ્ત્ર પહેરી, હીરા મેતી માણેકના આભરણેાવડે અલંકૃત થઇ જાણે દેવલાકથી ઉતરીને જ આવી હાય નહીં ? એવી રીતે અપ્સરા સરખી શેાલતી પાલખીમાં બેસી સખીઓના વૃંદે પરવરી થકી તિહાં આવી. પ્રતિહારીએ રાજકુમારાનાં નામ, ગેાત્ર, ગુણુ, ખળ, દેશ, ગામ, સીમ જૂદાં જૂદાં વર્ણન કરી કહી દેખાડ્યાં, સમજાવ્યાં. એમ કરતાં કરતાં નાગપુરના વીતશેાક રાજાના અશોક નામના કુમારના ગુણેા સાંભળી રેાહિણીએ તેના કંઠમાં વરમાળા પહેરાવી. ચેાગ્ય વર વરવાથી સહુકાઇ હર્ષ પામ્યા. પિતાએ વિવાહ મહેાત્સવ કર્યો. બીજા સર્વ રાજાઓને હાથી, ઘેાડા, વસ્ત્ર, ભાજન, તાલ આપીને સન્માન્યા અને સહુ પોતપોતાને સ્થાનકે ગયા.
અશેાકકુમરને પણ સુવર્ણ મેાતીનાં આભરણુ પ્રમુખનાં દાનમાન દઇ રાહિણી સહિત નાગપુરે પહોંચાડ્યો. તિહાં વીતશેાક રાજાએ પણ નગરમાં પ્રવેશ કરવાના શુભ દિવસે મહાત્સવ કર્યા.
