________________
૨૪. સદન સિંહની કથા :
| ૮૫
તેની પાસે પર્વતની ગુફામાં એક વનચારી (વનમાં ફરનારે) પુરૂષ રહેતું હતું. તે પુરૂષ તાપસના સંગથી દયાવંત સ્વભાવનો થયે હતે. એકદા સુધાથી પીડા પામતે એ કઈ એક સિંહ તે ગુફા પાસે આવ્યું, તેને જોઈને દયાવંત સ્વભાવવાળ વનચારી પુરૂષે તેને ગુફામાં તેડી જઈ પિતાની પાસે બેસા; એટલામાં સિંહ ફાળ મારીને તે ઉપકાર કરનાર પુરુષને મારી નાખે. તેમ હે મુનિ ! એ સિંહની પેઠે તમે પણ ઉપકાર કરનાર ઉપર અપકાર કરનાર ન થાઓ.” ત્યારે મુનિપતિએ કહ્યું -“તું આવું મૃષા શામાટે બેલે છે? મૃષાવાદ ઉપર કાષ્ટક શેઠનું દષ્ટાંત સાંભળઃ
૨૫. કાષ્ટક શેઠની કથા.
રાજગૃહી નગરીમાં કાષ્ટક નામને એક મહાધનવંત શેઠ વસતે હતે. તેને વજી નામની સ્ત્રી હતી. તેઓને સાગરદત્ત નામે ના પુત્ર હતે. વળી તે શેઠના ઘરમાં
ડિક નામને પિોપટ, ઉત્તમ લક્ષણવાળી મદના નામે સારિકા, એક કૂકડે અને એક ધાવમાતા-એ ચાર રત્નરૂપ હતા. એકદા કાષ્ટક શેઠ ઘરનો ભાર પોતાની પ્રિય વજીને સેપી પિતે વ્યાપાર નિમિત્તે દેશાંતર ગયે. વજા દુરાચારિણી હતી. તે પતિના બંધનથી મુકત થવાને લીધે કેઈ એક પુછપબટુક નામના જારપુરૂષની સાથે મરજી પ્રમાણે વિષયસુખ ભોગવવા લાગી. પુષ્પબટુક પણ તેણીના ઘરમાં નિઃશંકપણે આવજાવ કરવા લાગ્યું. આ
