________________
: શ્રી મુનિ પતિ ચરિત્ર શ્વરની પેઠે સત્યવકતા હોય છે, તેઓ જ્યારે પણ અસત્ય ભાષણ કરતા નથી.” ત્યારે કુંચિકે કહ્યું –“હે સાધે! તમે મંત્રીશ્વર સમાન સત્યવાદી હે, એમ મને લાગતું નથી; પરંતુ તમે તે બટુકના સરખા દેખાઓ છે. ત્યારે મુનિએ પૂછ્યું-તે બટુક કેણ હતું ?
૧૯. બટુકની કથા. કુંચિકે કહ્યું -કઈ એક ગામમાં દરિદ્રી એ બટુક નામે બ્રાહ્મણ રહેતું હતું. તેણે એક લાકડાની પુતળી બનાવી તેનું દુર્ગાદેવી નામ પાડી તેનું પૂજન કરે અને ગામેગામ ફરતે ભિક્ષાવૃત્તિ કરવા લાગ્યા. લે કે તેને ધન, ધાન્ય, વસ્ત્ર વિગેરે આપવા લાગ્યા તેથી તે બ્રાહ્મણ કેટલાક કાળે માટે ધનવંત થયું. પછી તે પુતળીને ઉપયોગ વિનાની ભારરૂપ જાણીને વગડામાં ફેંકી દીધી અહો ! જેનાથી ધનવંત થયે તેને યેગ્યસ્થાને પણ રાખી નહી, માટે હે મુનિ ! તમે પણ આ બટુકની પેઠે કુ ની થયા છે. એટલે મુનિએ કહ્યું – આવું અગ્ય ન બોલ, વિવેકવંત માણસે મધ્યસ્થપણાથી બેલવું જોઈએ. વળી વિચાર કર, જૈનમતના શ્રાવકો પણ નિર્લોભી અને અદત્તાદાન ન લેનારા હોય છે તે પછી સાધુપુરૂષે હેય તેમાં તે શું કહેવું? તે ઉપર નાગદત્તની કથા સાંભળઃ
૨૦. નાગદત્તની કથા. વાણારસીનગરીને વિષે જિતશત્રુ નામે રાજા રાજ્ય કરતા હતા. ત્યાં દત્ત નામે એક મહાધનવંત શ્રેષ્ઠી વસતે હતું. તેને ધનશ્રી નામે સ્ત્રી હતી, તેઓને મહારૂપવંત
