________________
૧૩. કૃતન સિંહની કથા :
+ ૫૩
માતા ! તમે રૂદન ન કરે. અમે બન્ને ભાઈઓ પરદેશ જઈ વિલાને અભ્યાસ કરી અમારા પિતાની આજીવિકા ફરીથી પ્રાપ્ત કરીશું.
પછી તે બને ભાઈઓ ચંપાનગરીને વિષે પિતાના પિતાને મિત્ર મહાત્રે રહેતું હતું ત્યાં ગયા અને વૈદ્યવિલાને અભ્યાસ કરી પાછા પેતાની નગરી તરફ આવતા હતા, એવામાં રસ્તે એક આંધળે સિંહ તેઓની નજરે પડશે. તેને જોઈને નાના ભાઈએ મેટાભાઈને કહ્યું-“હે બંધુ ! ગુરૂએ આપણને ઉપદેશ કર્યો છે કે, દીન કે અનાથ છવ ઉપર ઉપકાર કરે; માટે આ નેત્રહિન સિંહ પર ઉપકાર કરી દેખતો કરીએ.” ત્યારે મેટા ભાઈએ કહ્યું – ઉપકાર પાત્ર ઉપર કરવે. પરંતુ કુપાત્ર ઉપર કરવો નહીં.” આમ મેટા ભાઈએ ઘણું કહ્યું પણ નાનાએ માન્યું નહીં ને તે તે સિંહના નેત્રમાં સિદ્ધાંજન આંજવા ચાહ; તેથી મેટે ભાઈ એક મોટા વૃક્ષ ઉપર ચડી ગયો. પછી સિદ્ધાંજન આંજવાથી દેખતા સિ હે (ઘણુ દિવસને ભૂખ્યો હોવાથી) પોતાની પાસે ઉભેલા પેલા નાના ભાઈને મારી નાખ્યો અને ભક્ષણ કરી ગયે માટે હે મુને ! જેમ સિંહ પોતાના પર ઉપકાર કરનારને અપકારી થયે, તેમ તમે પણ મારું દ્રવ્ય હરણ કરી મારે અપકાર કરનાર થયા છે.”
૧૪ મેતાર્ય મુનિની કથા મુનિ પતિએ કહ્યું – હે શ્રાવક! આમ બોલીવું તને
