________________
૧૭૪
જેને ઈતિહાસની ઝલક
“આપ મને જે કંઈ આપવા ચાહતા એના બદલામાં, મારા કહેવાથી, જે કેદીઓ વર્ષોથી કેદખાનામાં પડ્યા પડ્યા સડી રહ્યા છે, એ કમનસીબ છો ઉપર રહેમ કરીને એમને છોડી મૂકે. જે બાપડાં નિર્દોષ પશુ-પંખીઓને પાંજરામાં પૂરી રાખવામાં આવ્યાં છે એમને ઉડાડી મૂકે. આપના શહેરની પાસે ડાબર નામનું બાર કેસનું વિશાળ તળાવ છે, એમાં રેજ હજારે જાળ નાખવામાં આવે છે, તેને બંધ કરાવી દ્યો. અમારા પર્યુષણ પર્વના દિવસોમાં આપના આખા રાજ્યમાં કઈ પણ માનવી કોઈ પણ પ્રકારની હિંસા ન કરે એવાં ફરમાન લખી આપો !'
બાદશાહે કહ્યું: “આ તે આપે બીજા જીવની ભલાઈની વાત કરી. આપ આપના પિતાના માટે પણ કંઈક માગે.”
સૂરિજીએ જવાબ આપેઃ “રાજન ! દુનિયાનાં જેટલાં પ્રાણીઓ છે એ બધાને હું મારા પ્રાણ જેવા સમજું છું. તેથી એમના ભલા માટે જે કંઈ કરવામાં આવશે, એને હું મારું જ ભલું સમજીશ.”
બાદશાહે સૂરિજીની આજ્ઞાને ભારે આદરપૂર્વક સ્વીકાર કર્યો; અને ત્યાં બેઠા બેઠા જ કેદખાનાના બધા કેદીઓને છોડી મૂકવાને અને પાંજરામાંના બધાં પક્ષીઓને ઉડાડી મૂકવાને હુકમ કર્યો. ડાબર સરેવરમાં જાળો નાખવાની પણ એણે મનાઈ ફરમાવી દીધી. પર્યુષણના આઠ જ દિવસ નહીં પણ એમાં ચાર દિવસ પિતા તરફથી ઉમેરીને કુલ બાર દિવસ માટે જીવવધ બંધ કરવાનાં છ ફરમાન બાદશાહે લખી આપ્યાં. “જગદગુરુ”ની પદવી
બાદશાહે કહ્યું: “મુનીશ્વર, મારા બધા નેકરે માંસાહારી છે. તેથી એમને જીવવધ બંધ કરવાની વાત ગમતી નથી, એટલે આસ્તે આસ્તે આપને આથી પણ વધુ દિવસે આપીશ–અર્થાત વધારે દિવસે સુધી જીવવધ ન કરવાનું ફરમાન લખી આપીશ. સંસારના પશુપ્રાણુઓ મારા રાજ્યમાં, મારી જેમ જ, સુખપૂર્વક રહી શકે એવું
