________________
श्रेणिकचरितम् ભાવાર્થ
ધનાથ પુરૂએ દિવસે અંગરાગ કરેલા કેશરના મુંગધને હેમંત તને પવન એક કેશ સુધી ફેલાવતો હતો. ૧૧૨ વિશ, લૌહ, એ દ્વિકર્મા પ્રવેગનું ઉદાહરણ દર્શાવ્યું છે.
रत्यै कुपित्वा विश्लिष्ट श्वेदानी स्मर: शरान् ।
रतिप्रियेषु वेषु मृदुना धनुषाविपत् ॥ ११३ ।। ભાવાર્થ
રતિ ઊયર કેપ કરીને જુદો પાડે તેમ કામદેવ રતિપ્રિય એવા જેડલાની ઊપર પોતાના કેમલ ધનુષ્ય બાણ ફેંકવા લાગે. ૩ વિશેષાર્થ–ë, રેડ, ધનુષ, એ કારકના ઉદાહરણ દર્શાવ્યા છે.
शिशिरे लवलीपुष्पाण्यवाचिन्वत कामिनः ।
कामे चोपात्तपुष्पास्त्रे धन्विनोऽन्येऽत्यजन् धनुः ।। ११४॥ ભાવાર્થ–
શિશિર રૂતુમાં કામીએ લવલી (ચારેળી) ને પુછપને એકઠા કરતા હતા જ્યારે કામદેવે પુષ્પ રૂપ અએ લીધા એટલે બીજા ધન્વીઓએ પોતાનું ધનુષ છોડી દીધું હતું. ૧૧૪
पुष्पांतराणि संत्यज्य हिमक्लिष्टानि षट्पदाः।
मधूनि विकचे कुंदपात्रे नूधृते तुंजते ॥ ११५ ॥ ભાવાર્ય
ભમરાઓ હિમ પડવાથી કરમાઈ ગયેલા બીજા પુપિને છોડી પ્રફલિત રેલર પુષ્પ રૂપ પાત્ર કે જેને ભૂમિએ ધરી રાખેલું છે તેમાંથી મધુ-મકરને પીતા હતા. ૧૧૫
नच्चैर्ऋतुगण: सोऽयं वने तत्र मयेदितः । નૈવ ન હૂં ન થવા સ્તોતું થયા છે અને
