Page Text
________________
244
A CRITICAL STUDY OF PAUMACARIYAM
According to the VR Rāma, Laksmana and Sita reach the Pañcavatī (3.15.1 ). Then the vegetation of the forest is described (3.15.16-18). Lakşmana erects a cottage (parpaśala) with the leaves, bamboos and the mud (3.15.21). The winter passes away. Hemanta befalls. It is described (3.16). They proceed to the Godāvarī and take bath in it ( 3.16.41 ). Various stories are then narrated among themselves (3.17.4). Then follows the incident of Surpanakha
There is some similarity in the description of the forest at 42.6-13 in the PCV and at 3.15.16-18 in the VR.
(viii) There are striking resemblances in essence, words and phrases at some places on certain similar occasions. They can be mentioned as follows:
Rama's lamentation during his frantic search for Sită in the Dandakaranya1. Ravņa's imploration to Sita while carrying her to Lañkā in his Puspakavimāna (in the PCV at 46.3,10 ) and his request to Sītā at Laikā (in the VR at 3.55.35,362 ) .
( १ ) एहेहि इम्रो सुन्दरि, वाया मे देहि मा चिरावेहि ।
दिट्ठा सि रूक्खगहरणे, किं परिहासं चिरं कुरणसि ।। पउम० ४४ । ५३ ।। भो भो मतमहागय, एत्थारणे तुमे भमन्तेणं ।
महिला सोमसहावा, जइ दिट्ठा किं न साहेहि ॥ उम० ४४ । ५७ ।। तरुवर तुमपि वच्चसि दूरुन्नयवियडपत्तलच्छाय ।
एत्थं प्रवलिया, कह ते नो लक्खिया रणे ।। उम० ४४ । ५८ || दिट्ठा दिट्ठा सि मए, एहेहि इम्रो इम्रो कउल्लावो ।
घाव तो तो च्चिय पडिसद्दय मोहित्रो रामो || पउम० ४४।६४ || गज सा गजनासोरूर्यदि दृष्टा त्वया भवेत् ।
तां मन्ये विदितां तुभ्यमाख्याहि वरवरण | बा० रा० ३।६०।२४।। किं धावसि प्रिये नूनं दृष्टासि कमलेक्षणे ।
वृक्षैराच्छाद्य चात्मानं किं मां न प्रतिभाषसे ।। बा० रा० ३ | ६०|२६|| तिष्ठ तिष्ठ वरारोहे न तेऽस्ति करूणा मयि ।
नात्यर्थं हास्यशीलासि किमर्थं मामुपेक्षसे ॥ बा० रा० ३।६०|२७|| (२) जइ दिट्ठिपसायं मे न कुणसि वरकमलपतदलनयणे । तो पण सुत्तिमंग, इमेण चलणारविन्तैणं । पउम० ४६ | ३ || ताहे लंकाहिवई निययसिरे विरइऊरण करकमलं ।
पासु ती पडि, तणमिव गरिणश्रो विदेहाए || उम० ४६ । १० ।। आर्षोऽयं देवि निष्यन्दो यस्त्वामभिभविष्यति ।
एतौ पादौ मया स्निग्धौ शिरोभिः परिपीडितौ ॥
प्रसादं कुरु मं क्षिप्रं वश्यो दासोऽहमस्मिने ।
इमा: शून्यमया वाचः शुष्यमाणेन भाषिताः || बा० रा० ३।५५। ३५।३६ ।।
| SR No. | 022643 |
| Book Title | Critical Study Of Paumacariyam |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | K R Chandra |
| Publisher | Research Institute of Prakrit Jainology and Ahimsa |
| Publication Year | 1970 |
| Total Pages | 672 |
| Language | English, Sanskrit |
| Classification | Book_English & Book_Devnagari |
| File Size | 18 MB |