________________
होय. व्याख्यान, साधुओनी बारीक तपास इत्यादिक शास्त्रोक्त कार्योमा पोते प्रवर्ते अने अन्यने प्रवर्तावे. जेम नेत्र विना पोतानुं तेमज परनुं रक्षण न थई शके तेम बाल, वृद्ध, ग्लान तपस्वी इत्यादिक साधुओथी व्याप्त गच्छर्नु रक्षण करवामां सुआचार्य नेत्र सरखा छे. आ प्रमाणे सारा आचार्यस्वरूप दर्शावी हवे अधम आचार्य- वर्णवे छे. कारण के पीतळनी धातु ज जो न होत तो सुवर्णनी किंमत कई रीते आंकी शकाय?
सीयावेइ विहारं, सुहसीलगुणेहिं जो अबुद्धीओ । सो नवरि लिंगधारी, संजमजोएण णिस्सारो ॥२३ ।। [सीदयति विहारं, सुखशीलगुणैर्योऽबुद्धिकः ।
स नवरि लिग्डधारी, संयमयोगेन निस्सार : ॥२३ ।।] गाथार्थ – सुखशीलपणुं तथा शिथिलपणुं आदि गुणोवडे जे नवकल्पी तेमज गीतार्थरूप विहारने शिथिल करे छे ते आचार्य संयमयोगवडे नि:सार अने केवळ द्रव्य लिंगधारी छे.
विवेचन- तत्त्वज्ञान रहित अने आचारनो अनभिज्ञ आचार्य साध्वाचारथी भ्रष्ट थाय छे अने पासत्थादिकना सुखशीलपणाथी नवकल्पी तेमज गीतार्थ प्रमुखनो विहार करतो नथी. श्रीबृहत्कल्पसूत्रमा विहारनुं वर्णन जणावतां का छे के–“से गामंसि वा जाव पुडभेयणंसि वा सपरिक्खेवंसि अबाहिरियंसि कप्पइ निग्गंथाणं हेमन्तगिम्हासु एक्कं मासं वत्थए ।” जे गाम, नगर यावत् शब्दथी पुर, पाटण इत्यादिक किल्लायुक्त होय अने किल्लानी बहार वसति न होय तेवा गाम-नगरादिकमां शियाळामां (मागशर, पोष, माह अने फागण) तेमज उनाळामां (चैत्र, वैशाख, जेठ अने असाड) फक्त एक मास पर्यंत ज स्थिरवास करवो कल्पे; तेथी विशेष समय रहेदूं कल्पे नहीं. “से गामंसि वा जाव रायहाणिंसि वा सपरिक्खेवंसि सबाहिरियंसि कप्पइ निग्गंथाणं हेमंतगिम्हासु दोमासे वत्थए, अंतो एक्कं मासं बाहिं एक्कं मासं, अंतोवसमाणाणं अंतोभिक्खायरिया बाहिंवसमाणाणं बाहिभिक्खायरिया ।" जे गाम, नगर यावत् राजधानी प्रमुखने फरतो किल्लो होय अने ते किल्लानी बहार पण वसति होय तो ते गाम-नगरादिकमां शियाळा तेमज उनाळामां साधुओने बे मास पर्यंत रहे, कल्पे. एक मास किल्लानी अंदर अने एक मास किल्लानी बहार रहे. वळी जे मासमां किल्लामा रह्या होय ते मासमां किल्ला अंदरनी वसतिमां गोचरी करे, बहार न जाय; अने बहार रह्या होय त्यारे त्यां ज गोचरी करे, किल्लानी अंदर गोचरी लेवा न जाय. परंतु एक मासमां किल्लानी अंदर तेमज बहार बंने स्थळे गोचरी करी होय तो ते गाम-नगरादिकमां एक मासज रहेदूं कल्पे; विशेष नहीं. साध्वी संबंधी पण शियाळा तेमज उनाळमां आ प्रमाणे जाणवू. विशेष ए के-जेनी बहार वसति न होय तेवा कोटवाळा नगरमां बे मास अने बहार पण वसति होय तो बे-बे मास एटले चार मास रहेदूं कल्पे अने गोचरी पण बे मास कोटमां अने बे मास कोट बहारनी वसतिमां करे."कप्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा पुरत्थिमे णं जाव अंगमगहाओ एत्तए १, दक्खिणे णं कप्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा जाव कोसंबीओ एत्तए
श्रीगच्छाचार-पयन्ना-१२०