________________
નય અનંતા છે, અકેકા પદાર્થમાં અનંત ગુણ ધર્મ છે; તેમાં અનંતા નય પરિણમે છે; તો એક અથવા બે ચાર નયપૂર્વક બેલી શકાય એવું કયાં છે? માટે નયાદિકમાં સમતાવાન રહેવું જ્ઞાનીઓની વાણું “નયમાં ઉદાસીન વર્તે છે તે વાણીને નમસ્કાર હે ! * * * માર્ગ જેને નથી પ્રાપ્ત થયે એવાં મનુષ્યો “યનો આગ્રહ કરે છે, અને તેથી વિષમ ફળની પ્રાપ્તિ હોય છે. કોઈ નય જ્યાં દુભાતો નથી એવાં જ્ઞાનીના વચનને અમે નમસ્કાર કરીએ છીએ. જેણે જ્ઞાનીના માર્ગની ઈચ્છા કરી હોય એવાં પ્રાણીએ નયાદિકમાં ઉદાસીન રહેવાને અભ્યાસ કરવો; કેઈ નયમાં આગ્રહ કરે નહીં અને કોઈ પ્રાણીને એ વાટે દુભાવવું નહીં. અને એ આગ્રહ જેને જે છે તે કઈ વાટે પણ પ્રાણીને હૃભાવવાની ઈચ્છા કરતા નથી. x x નાના પ્રકારના નય, નાના પ્રકારના પ્રમાણ, નાના પ્રકારની ભંગાળ, નાના પ્રકારના અનુગ એ સઘળાં લક્ષણારૂપ છે. લક્ષ એક સચ્ચિદાનંદ છે.”–શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર. પત્રાંક ૧૭૬–૧૮૦
દર્શન સકલના નય ગ્રહે, આપ રહે નિજ ભાવે રે, હિતકરી જનને સંજીવની, ચારે તે ચરાવે રે.”
–શ્રી યશોવિજયજી. “કુલ વિસંવાદ જેહમાં નહિં, શબ્દ તે અર્થ સંબંધી રે; સકલ નયવાદ વ્યાપી રહ્યો, તે શિવ સાધન સંધિ રે..... શાંતિ જિન! એક મુજ વિનતિ.”–શ્રી આનંદઘનજી.
સ્વામી સુજાત સુહાયા, દીઠા આણંદ ઉપાયા રે; જિણે પૂરણ તત્ત્વ નિપાયા, દ્રવ્યાસ્તિક નય ઠહરાયા રે.
પયોયાસ્તિક નયાયા, તે મૂલ સ્વભાવ સમાયા રે; છે. જ્ઞાનાદિક સ્વપયા, નિજ કાર્યકરણ વરતાયા રે.”
–શ્રી દેવચ છે.
