________________
શ્રી તત્વાર્થાધિગમસૂત્ર અધ્યાય-૬ સૂત્ર-૨૩ -वैयावृत्त्यकरणमर्हदाचार्य-बहुश्रुत-प्रवचनभक्तिरावश्यकापरिहाणिर्मार्गप्रभावना प्रवचनवत्सलत्वमिति तीर्थकृत्त्वस्य
II૬-૨રા સૂત્રાર્થ દર્શનવિશુદ્ધિ, વિનયસંપન્નતા, શીલવ્રતોમાં અપ્રમાદ, વારંવાર જ્ઞાનોપયોગ, વારંવાર સંવેગ, યથાશક્તિ ત્યાગ-તપ, સંઘ, સાધુ સમાધિ, વેયાવચ્ચ, અરિહંત, આચાર્ય, બહુશ્રુત, પ્રવચનની ભક્તિ, આવશ્યક અપરિહાણ, મોક્ષમાર્ગ પ્રભાવના, પ્રવચન વાત્સલ્ય એ તીર્થંકરનામકર્મના આગ્નવો છે. (૬-૨૩) ___ भाष्यं- परमप्रकृष्टा दर्शनविशुद्धिः । विनयसंपन्नता च । शीलव्रतेष्वात्यन्तिको भृशमप्रमादोऽनतिचारः । अभीक्ष्णं ज्ञानोपयोगः । संवेगश्च । यथाशक्तितस्त्यागस्तपश्च । सङ्घस्य साधूनां च समाधिवैयावृत्यकरणम् । अर्हत्स्वाचार्येषु बहुश्रुतेषु प्रवचने च परमभावविशुद्धियुक्ता भक्तिः । सामायिकादीनामावश्यकानां भावतोऽनुष्ठानस्यापरिहाणिः । सम्यग्दर्शनादेर्मोक्षमार्गस्य निहत्य मानं करणोपदेशाभ्यां प्रभावना । अर्हच्छासनानुष्ठायिनां श्रुतधराणां बालवृद्धतपस्विशैक्षग्लानादीनां च सङ्ग्रहोपग्रहानुग्रहकारित्वं प्रवचनवत्सलत्वमिति । एते गुणाः समस्ता व्यस्ता वा तीर्थकरनाम्न आस्रवा भवन्तीति ॥६-२३।।
ભાષ્યાર્થ– પરમપ્રકૃષ્ટ દર્શન વિશુદ્ધિ(=સમ્યગ્દર્શનની નિર્મળતા), વિનયસંપન્નતા, શીલ અને વ્રતોમાં અતિશય અપ્રમાદરૂપ અનતિચાર, વારંવાર જ્ઞાનનો ઉપયોગ, વારંવાર સંવેગ, શક્તિ પ્રમાણે દાન અને શક્તિ પ્રમાણે તપ, સંઘની સમાધિ અને સાધુઓની વેયાવચ્ચ કરવી, અરિહંતોને વિષે, આચાર્યોને વિષે, બહુશ્રુતોને વિષે અને પ્રવચનને વિષે પ્રકૃષ્ટભાવપૂર્વકની વિશુદ્ધિથી યુક્ત ભક્તિ કરવી, સામાયિક આદિ આવશ્યકોનું અનુષ્ઠાન ભાવથી કરવું, માનનો નાશ કરીને આચરણ અને ઉપદેશ દ્વારા સમ્યગ્દર્શન આદિ મોક્ષમાર્ગની પ્રભાવના કરવી,
