________________
દંડ વિગેરે કારણેના સમૂહથી રક્તાદિ ગુણ અને પૃથુ બુબુ – ગ્રીવત્વાદિ પર્યાય રૂપે પ્રગટ થાય છે, અને ત્યારે ઘટ રૂપ કાર્યને વ્યવહાર થયે એવી રીતે કારણમાં કાર્યને ઉપચાર સમજે. (૮)
(બે ગાથાથી નાયિક મતનું સમાધાન કરે છે.)
તૈયાયિક ભાસે ઈસ્યુંજી જીમ અછતાનુરે જ્ઞાન હવે વિષય અતીતનુજી
તિમ કાર્ય સહિનાણુ—ભવીકા ભાવાર્થ તૈયાયિક મતવાળા એમ કહે છે કે જેમ અછતા પદાર્થનું જ્ઞાન અતીત પદાર્થના વિષય રૂપ થાય છે તેમ એવિદ્યમાન ઘટ આદિ કાર્ય પણ નિશ્ચય પૂર્વક થાય છે. (૯)
વિવેટન–યાયિક મત વાળાનું કહેવું એવા પ્રકારનું છે કે જેવી રીતે અસત્ એટલે અવિદ્યમાન ઘટ આદી પદાથનું
૧ પેટાળ કાઠે વિગેરે
