Page Text
________________
બંધ પ્રરૂપક સપ્તમ અંકઃ સમયસાર ગાથા ૨દદ
એવા પ્રકારના બંધહેતુપણે નિર્ધારિત અધ્યવસાનનું સ્વાર્થક્રિયાકારિપણાના અભાવથી મિથ્યાત્વ (મિથ્યા પણું) દર્શાવે છે -
दुक्खिदसुहिदे जीवे करेमि बंधेमि तह विमोचेमि । जा एसा मूढमई णिरत्थया सा हु दे मिच्छा ॥२६६॥ દુઃખીઆ સુખી જીવો હું કરું રે, બાંધું હું મૂકાવું હું જ; '
જે આ મૂઢ મતિ નિરર્થકા રે, તે નિશ્ચયે મિથ્યા તુજ.. અજ્ઞાની બાંધે છે. ૨૬૬ અર્થ - હું જીવોને દુઃખીઆ - સુખીઆ કરૂં છું, હું બાંધું છું તથા હું વિમોચું (છોડાવું) છું, એ જે નિરર્થક મૂઢ મતિ તે હારી નિશ્ચય કરીને મિથ્યા છે. ૨૬૬
ગાભાતિ રીવો. एवंविधबंधहेतुत्वेन निर्धारितस्याध्यवसानस्य स्वार्थक्रियाकारित्वाभावेन मिथ्यात्वं दर्शयति -
दुःखितसुखितान् जीवान् करोमि बन्धयामि तथा विमोचयामि ।
या एषा मूढमतिः निरर्थिका सा खलु ते मिथ्या ॥२६६॥ __ परान् जीवान् दुःखयामि सुखयामीत्यादि बंधयामि विमोचयात्यादि वा यदेतदध्यवसानं, तत्सर्वमपि परभावस्य परस्मिन्नव्याप्रियमाणत्वेन स्वार्थक्रियाकारित्वाभावात् खकुसुमं लुनामीत्यध्यवसावन्मिथ्यारूपं केवलमात्मनोऽनायैव ।।२६६।।
આત્મખ્યાતિ ટીકાર્ય પર જીવોને હું દુઃખાવું છું - હું સુખાવું છું ઈત્યાદિ વા હું બંધાવું છું - વિમોચાવું છું ઈત્યાદિ જે આ અધ્યવસાન, તે સર્વ પણ - પરભાવના પરમાં અવ્યાપ્રિયમાણ પણાએ કરીને સ્વાર્થક્રિયાકારી પણાના અભાવને લીધે - કુસુમને (આકાશ પુષ્પને) હું લખું છું એવા અવ્યવસાનની જેમ, મિથ્યારૂપ કેવલ આત્માના અનર્ણાર્થે જ છે. ૨૬૬
અમૃત જ્યોતિ' મહાભાષ્ય “એક્વાર એક તણખલાના બે ભાગ કરવાની ક્રિયા કરી શકવાની શક્તિ પણ ઉપશમ થાય ત્યારે જે ઈશ્વરેચ્છા હશે તે થશે.” - શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર, અં. ૪૦૮
એવા પ્રકારના બંધહેતુપણે ‘નિર્ધારવામાં - નિશ્ચયથી ધારવામાં આવેલા અધ્યવસાનનું સ્વાર્થ ગાલિબત્તના -
વંઘિયંઘતુત્વેન નિર્ધારિતસ્થાપ્યવસાનફ્ટ . એવા પ્રકારના બંધતત્વથી નિર્ધારિત અધ્યવસાનનું વાર્યશ્ચિચારિત્રામાવાન્ - સ્વાર્થક્રિયાકારિપણાના અભાવને લીધે જિાવં રાતિ - મિથ્યાત્વ દર્શાવે છે - ગીવાનું દુઃલિતસુલતાન નિ સંધયમ તથા વિનોવીન - જીવોને હું દુઃખિત - સુખિત કરું છું, હું બંધાવું છું તથા હું વિમોચાવું (છોડાવ) છું, મા ઘણા મૂઢમતિ. નિર્થિવ - એવી જે આ મૂઢમતિ નિરર્થિક છે, સા ઉg તે મિથા - તે
ઘરી ખરેખર ! નિશ્ચય કરીને મિથ્યા - ફોગટ છે. | તિ માથા ગાભાવના //રદદા પાન Mવાન . પર જીવોને - બીજા જીવોને દુ:ખ સુહાણ હરિ બંધથક વિમોવામીત્યાદિ વ - હું દુઃખાવું છું, હું સુખાવું છું, ઈત્યાદિ વા હું બંધાવું છું, હું વિમોચાવું - છોડાવું છું ઈત્યાદિ તત્વ મધ્યવસાનં - એવું જે આ અધ્યવસાન, તત્સર્વર - તે સર્વ પણ મિથાલj - મિથ્યારૂપ તહેવતમાભનોનર્થિવ - કેવલ આત્માના અનર્થ અર્થે જ છે. મિથ્યારૂપ કોની જેમ ? લવકુસુમ સુનામ રૂતિ મધ્યવસાનવત્ - બકુસુમને - આકાશ ફૂલને હું કરું છું એવા અવ્યવસાનની જેમ. મિધ્યારૂપ શાને લીધે ? ઘરમાવસ્ય વ્યાવસાત્વેિન - પરભાવના પરમાં અવ્યાપ્રિયમાણપણાએ કરીને સ્વાર્થક્રિયાશારિત્રામાવત - સ્વાર્થ ક્રિયાકારિપણાના - “સ્વ” - પોતાની અર્થ ક્રિયાકારીપણાના અભાવને લીધે. | તિ “આત્મતિ નામાવના રદ્દદ્દા.
૪૩૫
| SR No. | 022416 |
| Book Title | Samaysara Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhagwandas Mansukhbhai Mehta |
| Publisher | Shrimad Rajchandra Ashram |
| Publication Year | |
| Total Pages | 952 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Book_Devnagari |
| File Size | 26 MB |