________________
પુણ્યપાપ પ્રરૂપક તૃતીય અંકઃ સમયસાર ગાથા ૧૫૭-૧૫૮-૧૫૯ હવે કર્મનું મોહેતુનું તિરોધાન કારણ સાધે છે -
वत्थस्स सेदभावो जह णासेदि मलमलणासत्तो। मिच्छत्तमलोच्छण्णं तह सम्मत्तं खु णायव्वं ॥१५७॥ वत्थस्स सेदभावो जह णासेदी मलमेलणासत्तो । . अण्णाणमलोच्छण्णं तह णाणं होदि णायव्वं ॥१५८॥ वत्थस्स सेदभावो जह णासेदी मलमेलणासत्तो । कसायमलोच्छण्णं तह चारित्तं पि णादव्वं ॥१५९॥ . વસ્ત્રનો શ્વેત ભાવ જ્યમ નાશતો રે, મલમેલન આસક્ત; મિથ્યાત્વ મલે ત્યમ અવાચ્છન્ન તો રે, જાણવું નિશે જ સમ્યક્ત... કર્મ. ૧૫૭ વસ્ત્રનો શ્વેત ભાવ જ્યમ નાશતો રે, મલમેલન આસક્ત; અજ્ઞાન મલે ત્યમ અવરચ્છન્ન તો રે, જાણવું જ્ઞાન જ અત્ર... કર્મ. ૧૫૮ વસ્ત્રનો શ્વેત ભાવ જ્યમ નાશતો રે, મલમેલન આસક્ત;
કષાય મળે ત્યાં અવચ્છન્ન તો રે, જાણવું નિક્ષે ચારિત્ર... કર્મ. ૧૫૯ અર્થ - વસ્ત્રનો શ્વેત ભાવ જેમ મલ મેલનાસક્ત સતો નાશે છે, તેમ મિથ્યાત્વ મલથી અવરચ્છન્ન (આચ્છાદિત, ઢંકાયેલ) સમ્યકત્વ નિશ્ચયથી જાણ. ૧૫૭
વસ્ત્રનો શ્વેત ભાવ જેમ મલમલનાસક્ત સતો નાશ છે (નાશ પામે છે), તેમ અજ્ઞાન મલથી અવચ્છત્ર જ્ઞાન હોય છે એમ જાણવું. ૧૫૮
વસ્ત્રનો શ્વેત ભાવ જેમ મલમલનાસક્ત સતો નાશે છે, તેમ કષાય મલથી અવચ્છa (ઢંકાયેલું) ચારિત્ર પણ જાણવું. ૧૫૯ आत्मभावना -
મથ - હવે વો - કર્મનું મોક્ષદેતુતિરોધાનવર - મોહેતુનું તિરોધાન કરણ આવરણ કરવાપણું સાથયતિ - સાધે છે - વસ્તસ્ય તાવ: - વસ્ત્રનો શ્વેત ભાવ યથા - જેમ મતક્ષેતનાવત: નરતિ - મલમેલનાથી સક્ત થયેલો નાશે છે - નાશ પામે છે, તથા - તેમ મિથ્યાત્વમનાવā - મિથ્યાત્વ મલથી અવચ્છત્ર - આચ્છાદિત - ઢંકાયેલું એવું સર્વ રહેતુ જ્ઞાતિવ્ય - સમ્યકત્વ ખરેખર ! નિશ્ચયે કરીને જાણવું. વચ માવો - વસ્ત્રનો શ્વેત ભાવ યથા - જેમ મન નેતનાવત: નશ્યતિ - મલમલનાથી સક્ત થયેલો નાશ પામે છે, તથા - તેમ અજ્ઞાનતાવછન્ન - અજ્ઞાનમલથી અવચ્છ - આચ્છાદિત થયેલ - ઢંકાયેલ જ્ઞાનં જ્ઞાતિબં મવતિ - જ્ઞાન જ્ઞાતવ્ય - જાણવું યોગ્ય છે. વસ્ત્રસ્ય તમાવો - વસ્ત્રનો ચેતભાવ યથા - જેમ મનેતનાવત: નશ્યતિ - મલમેલનાથી સક્ત એવો નાશ પામે છે, તથા - તેમ
Sાયમનાવā - કષાયમલથી અવચ્છa - ઢંકાયેલું વારિત્રમાં જ્ઞાતિવ્ય - ચારિત્ર પણ શાતવ્ય છે - જાણવું યોગ્ય છે. | તિ માયા ‘કાભાવના' li96ણા9૧૮98I જ્ઞાનશ સથર્વ - શાનનું સંખ્યત્વ મોક્ષતઃ સ્વભાવ: - મોહેતુ એવો સ્વભાવ (ત) તિરોધી તે - તિરોહિત થાય છે. કોનાથી? શાથી? ઘરમાવેન મિથ્યાત્વનાના ર્મનસેન - પરભાવથી - “મિથ્યાત્વ' નામના કર્મલથી સવચ્છત્રસ્ત્રીનું - અવચ્છરાપણાને લીધે, આચ્છાદિતપણાને લીધે. કોની જેમ ? અવછમ (કંકાયેલ) છેત વસ્ત્રના સ્વભાવભૂત શ્વેત સ્વભાવની જેમ. જ્ઞાનસ્ય જ્ઞાનં - જ્ઞાનનું જ્ઞાન તે મોક્ષદેતુ: સ્વભાવ: - મોહેતુ સ્વભાવ તિરોયિતે - તિરોહિત થાય છે. કોનાથી ? શાથી ? પરમાવેન અજ્ઞાનનાના અન્નેન - પરભાવથી - “અજ્ઞાન' નામના કર્મમલથી ગવચ્છત્રવત્ - અવચ્છરાપણાને લીધે - આચ્છાદિતપણાને લીધે. કોની જેમ ? ઘરમાવમૂતમતાવઋત્ર તવસ્ત્રસ્વભાવમૂતવેત સ્વભાવવત્ - પરભાવભૂત મલથી અવરચ્છર - ઢંકાયેલ શ્વેત વસ્ત્રના સ્વભાવભૂત શ્વેત સ્વભાવની જેમ. રાત્રેિ - જ્ઞાનનું ચારિત્ર (ત) મોહેતુ: સ્વભાવ: - મોહેતુ સ્વભાવ તિરોથી તે - તિરોહિત થાય છે. કોનાથી ? શાથી? ઘરમાન કષાયનાના
મનેન - પરભાવથી - “કષાય” નામના કર્મમલથી સવચ્છન્નતા - અવચ્છમપણાને લીધે આચ્છાદિતપણાને લીધે.
૭૯