________________
| [ શ્રી નવતત્ત્વ પ્રકરણ
પુદગલનું લક્ષણ – સદ્ધયાર ઉજજે અ–શબ્દ, અંધકાર, ઉદ્યોત (ચંદ્રાદિકને ઠડ પ્રકાશ) પભા છાયાતવેહિઓ-દિવા વિગેરેની જ્યોતિ, છાયા (પ્રતિબિંબ)
અને તડકા વડે પુદ્ગલે જણાય છે અથવા વણ ગંધ રસા ફાસા–વર્ણ, ગંધ, રસ અને સ્પર્શ. પુગલાણં તુ લફખરું ! ૧૧ છે એ વળી પુગલનું લક્ષણ છે. એકેડી-૧ ક્રોડ
મુત્તા-મુહૂર્ત સરસદિ- સડસઠ લખા-લાખ દીહો દિવસ સત્તડુત્તરી-સીત્તોતેર
પફખા-પખવાડીયું સહસા-હજાર
માસ-મહિનો. દય ક્યા-બસો
વરિસા–વર્ષ સેલહિયા-૧૬ અધિક
ભણિઓ-કહ્યું છે આવલિયા-આવલિકા
પલિઆ–પલ્યોપમાં ઇગ-એક
સાગર-સાગરોપમ મુહુરશ્મિ-મુહૂર્તમાં
ઉસ્સપ્પણ-ઉત્સરિણું સમય-સમય
સપિણુ-અવસર્પિણી આવલી-આવલી
કાલે-કાલચક્ર એક મુહુર્તમાં કેટલી આવલિકા:– એગ કેડિ સત્તસદ્ધિ -૧ ક્રોડ ૬૭ લાખ. લકખા સત્તડુત્તરી સહસ્સા ય-૭૭ હજાર. રા ય સયા સેલહિઆ બસ ને સેળ (અધિક) આવલિઆ ઇગ મુહૂતશ્મિ ૧૨ (૧૬૭૭૭૨૧૬) આવલિકાએ
એક મુહૂર્તમાં થાય છે. વ્યવહાર કાળના ભેદ– સમયાવલી મુહૂત્તા–સમય, આવલી, મુહૂર્ત દીહા પકખા ય માસ વરિસા ય–દીવસ,પખવાડીયું,માસ અને વર્ષ.
૧ જૈન દષ્ટિએ અંધકાર ને તેજ વિગેરે મુદ્દગલ સ્વરૂપ છે. નૈયાયિકો અંધકારને પુદ્ગલ માનતા નથી.
