________________
(1) नवतत्वबोध.
૩-૪ મનુષ્યદ્ધિક એટલે મનુષ્ય ગતિ અને મનુષ્ય આનુપૂર્વી.
यया कर्मप्रकृत्या जीवोमनुष्यगतित्वं लानते सा मनुष्यगति ।
જે કર્મની પ્રકૃતિથી જીવને મનુષ્ય ગતિ પણે પ્રાપ્ત થાય, તે મનુષ્યગતિ કહેવાય છે. __यया कर्म प्रकृत्या मनुष्यगतिबघायुः जीवोऽन्यत्र गच्छन् मनुष्यगतौआनीयते सामनुष्यानुपूर्वी।
જે કર્મ પ્રકૃતિથી છવ મનુષ્યગતિનું આયુષ્ય બાંધી બીજે જતા હોય તેને પાછ મનુષ્યગતિમાં જેણે કરેલાવવામાં આવે તે મનુષ્યાનુપૂવી ૧ કહેવાય છે,
सुरधिकं सुरगति-सुरानुपूर्वीरूपं । । ૫-૬ સુરદ્ધિક –એટલે દેવતાની ગતિ અને દેવતાની આપૂવ.
सा मनुष्यगति-मनुष्यानुपूर्वावत् झेया । તે મનુષ્યગતિ અને મનુષ્ય આનુપૂવીની જેમ જાણી લેવી. पंचेंक्ष्यिजातिः यया जीवस्य पंचेंश्यित्वं स्या
૭ જેનાથી જીવને પંચેંદ્રિયપણું થાય તે પંચેન્દ્રિય જાતિ કહેવાય છે.
पंच देहाः शरीराणि । પચ દેહ એટલે પાંચ પ્રકારના શરીર,
૧ જેમ વાંકા ચાલતા બળદને નાથ ઘાલીને સીધો ચલાવવામાં આવે તેમ પરભવમાં વક્રગતિએ જતાં એવા જીવને પિતાના ઉપજવાના સ્થાનકે જે કર્મ ખેંચીને લઈ જાય તે આનુપૂર્વી કહેવાય છે.
