________________
એકત્રીશમી આશાતના, સંથારા અવસ્થાન છે, બત્રીશમી ઉચ્ચાસન, તેત્રીશમી સમાન છે. (૪૮)
૩૧ ગુરુની શયા તથા સંથારા વગેરે પર શિષ્ય જે અવસ્થાન એટલે
ઊભો રહે (તથા ઉપલક્ષણથી) બેસે કે સુએ તે તે “સથા
રાવસ્થાન” નામની એકત્રીશમી આશાતના કહેવાય છે. ૩૨ ગુરથી ઊંચાસને બેસે અથવા ગુરુની આગળ ગુરુ કરતાં
ઊંચાસને બેસે છે તે “ઉચ્ચાસન” નામની બત્રીશમી આશાતના કહેવાય છે. [ ઉપલક્ષણથી ગુરુના વસ્ત્રાદિક કરતાં અધિક મૂલ્યવાળાં વસ્ત્રાદિક પણ શિષ્ય જે વાપરે છે તે આશાતના કહેવાય છે. તેને
અંતર્ગત સમાવેશ આ આશાતનામાં સંભવે છે. ] ૩૩ શિષ્ય જે ગુરથી અથવા ગુરુની આગળ સમ–સરખા આસને
બેસે તો તે “સમાસન” નામની તેત્રીશની આશાતના કહેવાય છે. [ ગુરુ પ્રત્યે થતી ઉક્ત એ ૩૩ આશાતના નહિ કરનાર શિષ્ય પર ગુરુની પરમકૃપા સ્વભાવિક થવાથી શિષ્યને જ્ઞાનાદિકની પ્રાપ્તિ થાય છે. આ આશાતનાઓ મુખ્યતાએ સાધુ-સાધ્વીને ઉદ્દેશીને કહી છે. છતાં શ્રાવક-શ્રાવિકાને પણ યથાયોગ્ય વર્જવાની છે. ]
ગુરુની જઘન્યાદિ ભેદથી ત્રણ આશાતનાઉક્ત એ ૩૩ આશાતનાની વિવક્ષા ન કરીએ તે પણ શિષ્યને જઘન્ય, મધ્યમ અને ઉત્કૃષ્ટ એમ ત્રણ આશાતનાઓ વર્જવાની હોય છે. (૧) ગુરને પગ વગેરે જે લગાડવો ઈત્યાદિ તે જઘન્ય આશા
તના કહેવાય છે.
