________________
૧ ૧૩૨
બત્રીશીના સથવારે-કલ્યાણની પગથારે-૮ ઉદયથી જન્ય હોતી નથી, એટલે જ તો એ ભયહેતુ કે ભવહેતુ બનતી નથી. માટે એનો મુખ્ય પશ્ચાત્તાપ ન હોય... વ્યવહારનો આંશિક હોય શકે. જે મોહનીયકર્મના ઉદયથી થયેલ ક્રિયા હોય એનો પશ્ચાત્તાપ હોય. જે અન્યકર્મોના ઉદયથી થયેલ હોય એનો મુખ્ય પશ્ચાત્તાપ ન હોય. માટે અજ્ઞાનપરીષહનો પશ્ચાત્તાપ કરવાનો નથી કહ્યો. પણ એને સમભાવે સહન કરવાનું કહ્યું, દીનતા લાવ્યા વગર પુરુષાર્થ કરી એના પર વિજય મેળવવાનું કહ્યું. એમ છેવટું સંઘયણ છે એનો પશ્ચાત્તાપ કરવાનો નથી. કુરગડુમુનિને ઓઘ પશ્ચાત્તાપ કહેવાય, તથા પૂર્વમાં કેવા અંતરાયો બાંધ્યા છે એનો પશ્ચાત્તાપ હોય શકે. પણ અહીં ખાવું પડે છે એનો મુખ્ય પશ્ચાત્તાપ ન હોય.
નદી ઉતરવામાં કારણ છે કે જયણાપૂર્વક ઉતર્યા તો એનો પશ્ચાત્તાપ ન હોય, પણ જે અજયણા થઈ હોય એનું પ્રાયશ્ચિત્ત ઇરિયાવહિયા વગેરે હોય.
એટલે છઠ્ઠીદષ્ટિમાં રહેલા સમ્યક્તીની તો અર્થકામની પ્રવૃત્તિ પણ નિર્જરાફલક હોય છે ને તેથી મોક્ષપ્રાપ્તિપર્યવસાનફલિકા હોય છે એ નિશ્ચિત થયું. પણ જેઓ છઠ્ઠી દૃષ્ટિ સુધી હજુ પહોંચ્યા નથી તેવા સમ્યક્વીને તો વિષય વગેરેનો ભય હોય છે. તેઓ કાંઈ એવા અનાસક્ત યોગી હોતા નથી. અપ્રત્યાખ્યાનાવરણીય રાગના પ્રભાવે તેઓને વિષયોના આકર્ષણ પણ હોય છે અને તેથી વિષયપ્રવૃત્તિમાં તેઓ આસક્ત પણ બને જ છે. હા, નિર્ધ્વસ પરિણામ ન હોવાથી તીવ્રબંધ ન હોય. પણ સપોસિ દોડું વંધો અલ્પબંધ તો થાય જ છે. તો એ મોક્ષપ્રાપ્તિપર્યવસાનફલિકા શી રીતે ? એ હવે વિચારીએ.
અર્થ-કામની પ્રવૃત્તિકાળે પણ સમ્યક્તીજીવ દેવપ્રાયોગ્ય જ બંધ કરે છે... એટલે કે દેવગતિનામકર્મ વગેરે જ બાંધે છે, એટલે નરકગતિનામકર્મ વગેરે પાપપ્રકૃતિઓ તો બંધાતી જ નથી... જે
