________________
૭૧૮
બત્રીશીના સથવારે-કલ્યાણની પગથારે છે જ). આમાં અર્થરૂપ બનનાર અર્થપુરુષાર્થ અને કામપુરુષાર્થનો અવસર પણ દુર્લભ છે એમ સમજી શકાય છે. આવા અર્થ-કામ પુરુષાર્થમાં બાધક બનતી હોય એવી માતપિતાની ઇચ્છાને અનુસરવાનું હોતું નથી. એટલે માતાપિતા મોહાધીન થઈ અનીતિવગેરેથી ભરેલા ધંધા વગેરે કરવાનું કહે તો પુત્રે એ કરવાની જરૂર હોતી નથી.
(૭) સારપદાર્થોનું સમર્પણ સારી-ઉત્કૃષ્ટવસ્તુઓ માતપિતાને આપવી. એવી વસ્તુ એક જ આવી હોય તો માતપિતાને આપવી, પણ પત્ની-પુત્રાદિને ન આપવી. માતપિતાને પત્ની-પુત્રાદિથી ઉતરતી વસ્તુ ન આપવી.
(૮) વિત્તનું તીર્થમાં યોજનઃ અહીં વિત્ત તરીકે પ્રથકારે અલંકાર વગેરે” એવો અર્થ કર્યો છે. એટલે કે માતપિતાના મૃત્યુ બાદ એમના દાગીના વગેરે હોય એ પુત્રે પોતાની પાસે ન રાખતાં કોઈ તીર્થસ્થાનમાં આપી દેવા જોઈએ. નહીંતર, “સારું થયું એમનું મૃત્યુ થયું એટલે આ દાગીના મને વાપરવા મળી ગયા” એવી ઊંડે ઊંડે પણ લાગણી થવાની સંભાવના હોવાથી, એમના મૃત્યુની અનુમોદના થઈ જવાની સંભાવના ઊભી થાય. સામાન્યથી વિત્ત શબ્દ ધન અર્થમાં પ્રસિદ્ધ હોવા છતાં ગ્રન્થકારે અલંકારાદિ અર્થ કર્યો છે. એનાથી જણાય છે કે ધન, ઘર, દુકાન, વગેરેનો પુત્ર ઉપયોગ કરે એનો અહીં નિષેધ નથી. એ નિષેધ ન હોવામાં એવું કારણ સમજાય છે કે પિતાની વિદ્યમાનતામાં જ પુત્ર ધન-ઘર વગેરેને વાપરતો આવ્યો છે. એમ ધંધો શરુ કર્યો ત્યારથી જ દુકાન વાપરતો આવ્યો છે. એટલે પિતાના મૃત્યુબાદ પણ એ વાપરવામાં મૃત્યુની અનુમોદના લાગી જવાનો પ્રશ્ન ઊભો થતો નથી. એટલે જ પિતાએ પોતાની હાજરીમાં સ્વયં જે અલંકારાદિ દીકરા-દીકરીઓને આપી દીધા હોય એનો પણ ઉપયોગ કરવામાં પુત્રાદિને આ દોષ લાગતો નથી એમ સમજવું જોઈએ. વળી લોકવ્યવહારથી પણ પુત્ર પિતાના ધનવગેરેનો ઉત્તરાધિકારી કહેવાય છે. માટે એના તીર્થમાં સમર્પણની
