________________
૨૧૪
શાસ્ત્રમાં કહેલ રાત્રિ ભોજનના દેશે સાંભળીને ક તત્ત્વજ્ઞ પુરૂષ રાત્રે ભજન કરે ? રાત્રિ ભેજનના નિયમની આરાધના અને વિરાધનાના સંબંધમાં ત્રણ મિત્રોને પ્રબંધ સાંભળવા લાયક છે.
ત્રણ મિત્રોની કથા કઈક ગામમાં પૂર્વે ત્રણ વણિક મિત્ર હતા. તે અનુક્રમે શ્રાવક, ભદ્રક અને મિથ્યાદષ્ટિ હતા. એકદા તેઓ જૈનાચાર્ય પાસે ગયા એટલે ગુરૂ મહારાજે તેમની આગળ સુશ્રાવકોને ઉચિત એવી ધર્મદેશના આપી. તે સાંભળી શ્રાવકકુળમાં ઉત્પન્ન થયેલ હોવાથી તેમાંના શ્રાવકે કંદમૂળ રાત્રિ ભોજન વિગેરેના નિયમ તરત હર્ષ પૂર્વક લીધા, અને ભદ્રકને તે બહુ કહેવામાં આવતાં પણ અન્ય નિયમ સિવાય માત્ર રાત્રિભેજનને જ તેણે એક નિયમ લીધે તથા મિથ્યાદષ્ટિએ કંઈ નિયમ ન આદર્યો. આથી શ્રાવક અને ભદ્રકનું કુટુંબ પણ ધાર્મિક થયું. કારણ કે ગૃહવ્યવસ્થા બધી ગૃહસ્વામીને અનુસરતી હોય છે. પછી અનુક્રમે પ્રમાદની બહુલતાથી અને તેવા પ્રકારના કાર્યમાં વ્યગ્ર હોવાથી શ્રાવક પેતાના નિયમમાં શિથિલ આદરવાળે થઈ ગયે. તેથી તે ત્યાજય બે ઘડીની અંદર તથા કઈવાર સૂર્ય અસ્ત થતાં પણ ભેજન કરી લેતે હતે સવાર સાંજને જાણતાં છતાં તે અજાણ્યા જે, થઈ ગયે, આમ કરતાં તેનું કુટુંબ પણ શિથિલ થઈ ગયું. અને ભદ્રક પિતાના નિયમને સમ્યક પ્રકારે આરાધવા લાગ્યા.
એકદા રાજકાર્યમાં વ્યગ્ર થવાથી ભદ્રક અને શ્રાવક બહુ અસુરા ઘેર આવ્યા, તે વખતે સૂર્યાસ્ત થઈ જવાથી
