________________
યોગસાર પ્રકરણ/પ્રથમ પ્રસ્તાવ/બ્લોક-૨૪–૨૫–૨૬, ૨૭
દ્વાદશાંગીના સારભૂત આજ્ઞા સ્વીકારશે તેઓ જ ઉત્તરોત્તરની ભૂમિકાને પામી આ ભવસાગરથી સદા રક્ષિત થશે, અને જેઓ આ ભગવાનની આજ્ઞા પામ્યા નથી તેઓ તે કાલસૌરિક વગેરેની જેમ સંસારમાં ભટકનારા છે જ, અને કદાચ બાહ્યથી ધર્મ અનુષ્ઠાન સેવશે તોપણ યથાતથા ધર્મનું સેવન કરીને સંસારમાં ભટકનારા જ થશે. II૨૪–૨૫-૨૬ા
અવતરણિકા :
30
શ્લોક-૨૧માં કહ્યું કે આજ્ઞાતા પાલનથી પરમાત્મા આરાધાયેલા થાય છે. ત્યાર પછી સંક્ષેપમાં તે ભગવાનની આજ્ઞા શું છે તે શ્લોક-૨૨માં બતાવ્યું. પછી, તે આજ્ઞાની આરાધનાથી જ જગતના જીવોનું હિત થાય છે અને આજ્ઞાની વિરાધનાથી જગતના જીવોનું અહિત થાય છે તેની અત્યારસુધી સ્પષ્ટતા કરી. હવે, ભગવાનની આજ્ઞા એકાંતે હિતકારી છે તે બતાવવા અર્થે કહે છે
શ્લોક ઃ
-
सर्वजन्तुहिताऽऽज्ञैवाऽऽज्ञैव मोक्षैकपद्धतिः ।
चरिताऽऽज्ञैव चारित्रमाज्ञैव भवभञ्जनी ।।२७।।
શ્લોકાર્થ ઃ
સર્વજંતુને હિત કરનારી આજ્ઞા છે. આજ્ઞા જ મોક્ષની એક પદ્ધતિ છે=મોક્ષપ્રાપ્તિનો એક ઉપાય છે, આચરાયેલી આજ્ઞા જ ચારિત્ર છે, આજ્ઞા જ ભવનો ભંગ કરનારી છે. IIII
ભાવાર્થ:
શ્લોકમાં ફરી ફરી “આજ્ઞા” શબ્દનો પ્રયોગ આજ્ઞાના અત્યંત મહત્ત્વના સ્થાપન અર્થે છે.
(૧) સર્વજંતુને હિત કરનારી આજ્ઞા જ છે
:
ભગવાનની આજ્ઞા જગતના સર્વ જીવોનું હિત કરનારી છે. અભવ્યોનું હિત થતું નથી તેમાં કારણ તેઓ ભગવાનની આજ્ઞાનો સ્વીકાર જ કરતા નથી.
