________________
યોગસાર પ્રકરણ/પ્રથમ પ્રસ્તાવ/બ્લોક-૧૪ શ્લોક :
स तावद् देहिनां भिन्नः सम्यग् यावन लक्ष्यते ।
लक्षितस्तु भजत्यैक्यं रागाद्यञ्जनमार्जनात् ।।१४।। શ્લોકાર્ધ :પોતાનાથી ભિન્ન એવા તે–પરમાત્મા, દેહીઓને સંસારી જીવોને, જ્યાં સુધી સમ્યગ જણાતા નથી. વળી, જ્યારે લક્ષિત થાય છે–પોતાનાથી ભિન્ન એવા પરમાત્મા દેહીઓને પરમાત્મારૂપે જણાય છે ત્યારે રાગાદિ અંજનના માર્જનથી ઐક્યને ભજે છે સંસારી જીવો તે પરમાત્મા સાથે ઐક્યને પ્રાપ્ત કરે છે. I૧૪ll ભાવાર્થ :
સંસારમાં જીવની સુંદર અવસ્થા પરમાત્મભાવ સ્વરૂપ છે અને કોઈ મહાત્માએ તે સુંદર અવસ્થા પ્રાપ્ત કરી હોય છતાં સંસારી જીવો પોતાનાથી ભિન્ન એવા તે પરમાત્માને પરમાત્મ સ્વરૂપે જોઈ શકતા નથી. તેથી, આત્માની આવી સુંદર અવસ્થા જગતમાં વિદ્યમાન હોવા છતાં પોતાની અપરમાત્મદશાને દૂર કરવા યત્ન કરતા નથી અને અપરમાત્મદશાને કારણે જ કર્મો બાંધીને ચારગતિરૂપ સંસારની કદર્થનાને પામે છે. હવે, કોઈ યોગ્ય જીવને જ્યારે પોતાનાથી ભિન્ન એવા તે પરમાત્માનું સ્વરૂપ દેખાય છે ત્યારે તેઓ વિચારે છે કે ખરેખર આ મહાત્મા ધન્ય છે જેણે મોહની સંપૂર્ણ આકુળતા વિનાની સુંદર અવસ્થાને પ્રાપ્ત કરીને સંસારની સર્વ કદર્થનાઓનો અંત કર્યો છે. તે જીવ પણ તે પ્રકારનું પરમાત્માનું સ્વરૂપ જણાવવાથી પરમાત્માની ઉપાસના કરીને પોતાનામાં વર્તતા રાગાદિના અંજનનું માર્જન કરીને તે પરમાત્મા સાથે ઐક્યને પામે છે અને તે ઐક્યભાવના બળથી પોતે પણ કઈ રીતે પરમાત્માને પામે છે તે ગ્રંથકારશ્રી સ્વયં આગળના શ્લોકમાં બતાવે છે.
અહીં વિશેષ એ છે કે યોગ્ય જીવો પોતાનાથી ભિન્ન એવા પરમાત્માને પ્રાથમિક ભૂમિકામાં કાંઈક જાણી શકે છે અને જ્યારે તેઓને સમ્યગ્દર્શનગુણની પ્રાપ્તિ થાય છે ત્યારે સર્વ ઉપદ્રવોથી રહિત અને સર્વથા મોહથી અનાકુલ એવા
