________________
યોગસાર પ્રકરણ/પ્રસ્તાવના
II
/
માતૃહૃદયા પૂ.ચંદ્રાનનાશ્રીજી મ.સા.ની અનુજ્ઞાથી, જ્ઞાનપિપાસુ ગુરુ મહારાજ પૂ. ચારૂનંદિતાશ્રીજી મ. સા.ની પાવન નિશ્રામાં શ્રુતના કામ માટે “ગીતાર્થ ગંગા”માં લાંબો સમય સ્થિરતા કરવાની થઈ. પૂ. ગુરુ મ. સા.ની નિશ્રામાં સંયમજીવનની આરાધના કરતાં કરતાં અધ્યાત્મતત્ત્વમર્મજ્ઞ, નિઃસ્પૃહી, જ્ઞાન એકમાત્ર દૃષ્ટિવાળા પંડિતવર્ય શ્રી પ્રવીણભાઈ મોતા પાસે મારા પુણ્યોદયે યોગસાર” ગ્રંથનું લખાણ કરવાની તક મને પ્રાપ્ત થઈ.
આમ તો, આ ગ્રંથથી હું તદ્દન અજાણ હતી, પરંતુ મારી દીક્ષાના શરૂઆતના દિવસોમાં જ પૂ. આચાર્ય ભગવંત શ્રીમદ્વિજય યુગભૂષણસૂરીશ્વરજી મહારાજાના શિષ્યરત્ન પૂજ્ય મુનિરાજશ્રી કૈવલ્યજિતવિજયજી મ. સા. (દીકરા મ. સા.)ની મને દીક્ષાના આશીર્વાદ પાઠવતી ચિઠ્ઠી મળી. તેમાં તેમણે ખાસ સૂચન કરેલ છે સંયમજીવનમાં થોડા સ્થિર થાવ પછી તમારે “યોગસાર” ગ્રંથનું અધ્યયન કરવા યોગ્ય છે. તેઓશ્રીની પ્રેરણા ઝીલી સાધુ જીવનનાં આવશ્યકસૂત્રોનો અભ્યાસ પૂરો થતાં જ મેં “યોગસાર” ગ્રંથ ભણવાનું ચાલુ કર્યું. પરંતુ આવા યોગના ભાવોથી ભાવિત ગ્રંથ પર કોઈ પ્રાચીન મહાપુરુષની ટીકા, વગેરે કોઈ સાહિત્ય ન મળતાં મેં મારી રીતે મૂળ ગ્રંથમાંથી મારા ક્ષયોપશમ પ્રમાણે જેટલું સમજી શકાય એટલું સમજી ગ્રંથ પૂર્ણ કર્યો; છતાં ગ્રંથના અમુક અમુક શ્લોકોએ મારા મન પર ઘેરી અસર કરી. તેમાં પણ ખાસ તો સુખ-દુઃખનું કારણ ભગવાનની આજ્ઞાનું આરાધન-ભગવાનની આજ્ઞાનું વિરાધન જ છે તે દર્શક –
येनाज्ञा यावदाराद्धा स तावल्लभते सुखम् । यावद् विराधिता येन तावद् दुःखं लभेत सः ।।३४-१।। આ શ્લોકથી હું અત્યંત પ્રભાવિત થઈ અને ત્યારે જ મને થયેલું કે આ ગ્રંથનું ગુજરાતી વિવેચન શ્લોકના શબ્દોને સ્પર્શી સ્પર્શી અન્વય વગેરે સાથે બહાર પડે તો ઘણો લોકપકાર થઈ શકે.
