________________
૯૩
કે જેથી અમૃતસમ ધર્મને તે વિષની જેમ અવગણે છે અને વિષયરૂપી વિષમ વિષને તું અમૃતની જેમ બહુ આદર કરે છે.
વિશેષાર્થ –અંધ માનવી વસ્તુને ન જોઈ શકે. મદ્યપાનથી મત્ત બનેલે વસ્તુને અન્ય સ્વરૂપે જોવે. સંનિ. પાતને રોગી વસ્તુ સ્વરૂપ ઊલટું નિહાળે. ત્રણમાંથી કઈ વસ્તુનું સત્ય સ્વરૂપ ન નિહાળે.
કેરી વિષયોને અમૃતસમ અને અમૃતસમધર્મને વિષસમ લેખનાર માનવી અંધ હોય, મત્ત હેય કે સંનિપાતથી ગ્રસ્ત હેય. ચર્મચક્ષુ હોવા છતાં એની જ્ઞાનચક્ષુ બિડાયેલી છે. વ્યવહારિક ડહાપણ હોવા છતાં એની વિવેક બુદ્ધિ બહેર મારી ગઈ છે. દેહ સુંદર અને સુદઢ હોવા છતાં એનો આત્મા સંનિપાત વ્યાધિથી પીડાઇ રહ્યો છે. તેથી આત્માને અમરત્વ અર્પનાર ધર્મ અળખામણું લાગે છે અને આત્માનું સત્યાનાશ આણનાર વિષયે મીઠા લાગે છે.
બિડાયેલી જ્ઞાનચક્ષુઓ ઉઘડે એ અભિલાષા. तुज्ज तह नाणविन्नाणगुणडंबरो,
जलणजालासु निवडंतु जिय निन्भरो। पयइवामेसु कामेसु ज रज्जसे,
जेहिं पुण पुण वि निरयानले पच्चसे ॥ ७५ ॥
ગાથાર્થ –રે આત્મન ! જ્ઞાન, વિજ્ઞાન અને ગુણને તારે ઘણે પણ આડંબર અગ્નિ જ્વાલામાં પડે! કે તે હેવા છતાં પણ, જે વિષયે સ્વભાવથી જ વક્ર છે અને જેનાથી તે ફરી ફરી નરકના અગ્નિમાં પકાય છે તેમાં તું આનંદ પામે છે.
