________________
ફૂપદષ્ટાંતવિશદીકરણ | ગાથા: ૬ વિશેષાર્થ :
કોઈ જીવ ભગવાનની ભક્તિના પરિણામપૂર્વક પૂજા કરતો હોય ત્યારે વિધિમાં ખામી હોય તો પણ તેમાં શું દોષ છે ? અર્થાત્ વિધિની ખામીમાં પણ કર્મબંધ થાય છે, તેમ સ્વીકારવું જોઈએ નહિ, એ પ્રકારની આશંકામાં કહે છે –
ગાથા :
दुग्गयनारीणाया जइवि पमाणीकया हवइ भत्ती । तहवि अजयणाजणिआ हिंसा अन्नाणओ होई ।।६।।
છાયા :
(दुर्गतानारीज्ञाताद् यद्यपि भक्तिः प्रमाणीकृता भवति । તથાપિ સયતનાનિતા હિંસા અજ્ઞાનતો ભવતિ તદ્દા)
અવય :
जइवि दुग्गयनारीणाया भत्ती पमाणीकया हवइ, तहवि अन्नाणओ अजयणाजणिआ हिंसा होई ।।६।। ગાથાર્થ :
કે, દુર્ગતા નારીના દૃષ્ટાંતથી ભગવાનની ભક્તિ પ્રમાણીકૃત થાય છેઃનિર્જરાના કારણભૂત થાય છે, તો પણ અજ્ઞાનથી અયતનાનિત હિંસા થાય છે હિંસાકૃત કર્મબંધ થાય છે. IslI વિશેષાર્થ :
પ્રસ્તુત ગાથાની અવતરણિકામાં શંકાકારનો આશય એ છે કે, કોઈ જીવ ભગવાનની ભક્તિમાં દત્તચિત્ત હોય તો બાહ્ય યતનામાં કોઈ ખામી હોવા છતાં પણ ત્યાં કર્મબંધ માનવાની જરૂર નથી; કેમ કે, ભક્તિના અધ્યવસાયથી કેવળ નિર્જરા થાય છે, અને વિધિની ખામી તો કેવળ બાહ્ય આચરણારૂપ છે, તેથી ત્યાં કર્મબંધ માનવાની જરૂર નથી. તેના જવાબરૂપે પ્રસ્તુત ગાથામાં કહ્યું કે, દુર્ગતા નારીના દષ્ટાંતથી જોકે સિદ્ધ થાય છે કે, ભગવાનની ભક્તિમાં તે એકતાન એકાકાર, હોવાથી તેને નિર્જરા થયેલ છે, તો પણ તેનામાં રહેલા અજ્ઞાનને કારણે જે અયતના વર્તતી હતી, તેનાથી હિંસા થાય છે,
