________________
કૂપદષ્ટાંતવિશદીકરણ | ગાથા : ૩
यथा कूपख
સ્થાવિતિ જેમ કૂપખનન સ્વ અને પરના ઉપકાર માટે થાય છે, એ પ્રકારે સ્નાન અને પૂજાદિક, કરણ અને અનુમોદના દ્વારા સ્વ-પરના પુણ્યનું કારણ થાય છે=કરણ દ્વારા સ્વને ઉપકારક બને છે અને અનુમોદન દ્વારા પ૨ને પુણ્યનું કારણ થાય છે.
૧૪
* ‘સ્થાવિતિ’ અહીં ‘રૂતિ' શબ્દ છે તે ‘વૃદ્ઘ વિનયન્તે’ થી કહેલ કથનની સમાપ્તિસૂચક છે.
ઉપરમાં કેચિત્કારે જે કથન કહ્યું, તેનું પંચાશકના વૃત્તિકાર પૂજ્ય અભયદેવસૂરિ મહારાજ સાહેબ નિરાકરણ કરે છે -
न च અનુપાતિ, આ=કેટલાકે કહ્યું એ, આગમ અનુપાતી=આગમાનુસારી, નથી. તેમાં હેતુ કહે છે -
.....
यतो દૃષ્ટાત્, જે કારણથી ધર્માર્થપ્રવૃત્તિમાં પણ આરંભજનિત અલ્પપાપનું ઈષ્ટપણું છે.
થન્
..... ૩ń અન્યથા=ધર્માર્થપ્રવૃત્તિમાં પણ આરંભજનિત અલ્પપાપનું ઈષ્ટપણું ન હોય તો, ભગવતી સૂત્રમાં કેવી રીતે કહેવાયું છે ? -
"तहारूवं ઝ્નફ્" । હે ભગવંત ! પ્રતિહતપ્રત્યાખ્યાનપાપકર્મવાળા તેવા
પ્રકારના શ્રમણ કે બ્રાહ્મણને અપ્રાસુક, અનેષણીય અશનાદિ વડે પ્રતિલાભ કરતો શું કરે
છે ?
કરે છે.
.....
હે ગૌતમ ! અલ્પ પાપકર્મનો બંધ અને પાપકર્મની બહુતર=ઘણી, નિર્જરા
तथा . થાર્થ રૂતિ । તે પ્રકારે ગ્લાનની પ્રતિચરણા=સેવા, પછી પંચકલ્યાણક પ્રાયશ્ચિત્તની પ્રતિપત્તિ પણ=પ્રાપ્તિ પણ, કઈ રીતે થાય ? એથી કરીને પ્રસંગ વડે સર્યું. આ પ્રમાણે પંચાશક મૂળગાથા-૪/૧૦ નો ગાથાર્થ છે.
*****
♦ ‘વાર્થ વૃતિ’ અહીં ‘કૃતિ’ શબ્દ પંચાશક મૂળગાથા-૪/૧૦ નો અર્થ અહીં પૂરો થાય છે. તે બતાવવા અર્થક છે.
तदेतन्निनुवतां ..... આવવાનાહ -- તે કારણથી=પૂ. અભયદેવસૂરિ મહારાજાએ ‘કૈચિત્’કારના મતને આગમઅનુપાતી નથી એમ કહ્યું તે કારણથી, આ=પંચાશકમાં કહેલ કૂપદૃષ્ટાંતના યોજનનું અપલાપ કરનાર એવા તમારું
