Page Text
________________
સંપાદન-સંશોધનની વેળાએ પ્રાસ્તાવિક વર્તે છે, તેનાથી વિશિષ્ટ ફળ પ્રાપ્ત થાય છે. તેથી પૂર્વમાં સ્નાનાદિ વખતે બંધાયેલું કર્મ અને અન્ય કર્મ નાશ પામે છે, તેથી કૂપદષ્ટાંત ત્યાં સંગત થઈ જશે.
તેનો ઉત્તર આપતાં ગ્રંથકારશ્રીએ કહ્યું કે, પ્રસ્થક દૃષ્ટાંતથી સ્નાનાદિની ક્રિયામાં શુભભાવનો અન્વય છે. જેમ કોઈ લાકડું કાપવા જાય ત્યારે કહે છે કે, હું પ્રસ્થક બનાવું છું, તે રીતે સ્નાનાદિ કરતી વખતે પણ હું પૂજા કરું છું, એવો અધ્યવસાય થઈ શકે છે. તેથી ભગવાનની પૂજાના શુભભાવથી સહિત યતનાપૂર્વક સ્નાનાદિ ક્રિયા કરનારને તે વખતે પણ નિર્જરારૂપ ફળની પ્રાપ્તિ થાય છે. તેથી સમ્યગુ યતનાવાળાને સ્નાનાદિ ક્રિયામાં અશુભ કર્મબંધ થતો નથી, માટે કૂપદૃષ્ટાંત શુભભાવનો નિર્વિષય છે; કેમ કે, નિગમનયના અભિપ્રાયથી સ્નાનાદિક્રિયામાં શુભભાવના અન્વયને કારણે નિર્જરાફળની સંગતિ છે. આ જ કારણે પૂજા માટે સ્નાનાદિ ક્રિયામાં પણ તેનાથી અધિકારની સંપત્તિ હોવાને કારણે ચતુર્થ પંચાલકમાં શુભભાવનો અન્વય બતાવેલ છે, અને ત્યાં ચતુર્થ પંચાશકનો પાઠ આપેલ છે.
એ પાઠ વાંચતી વખતે અનેકવિધ પ્રશ્નો અને ઉદ્ભવ થયા. એ નિમિત્તને પામીને શ્રીમદ્ ઉપાધ્યાયજી મહારાજાની સ્વતંત્ર કૃતિરૂપ ફૂપદષ્ટાંતગ્રંથનું વાંચન પંડિતવર્યશ્રીએ શરૂ કરાવ્યું.
ગ્રંથવાચન વખતે ગ્રંથની સંકલના પૂ. સા. શ્રી ચંદ્રાનનાશ્રીજી મ. ના શિષ્યરત્ના સા. શ્રી ચારુગિરીશ્રીજીએ કરેલ. ત્યાર પછી સહાધ્યાયી અનેક તત્ત્વજિજ્ઞાસુની ભાવના હતી કે, આ સંકલના વ્યવસ્થિત ટીકા-ટીકાર્ય-ભાવાર્થરૂપે પ્રકાશિત થાય તો ફૂપદષ્ટાંતનું વાસ્તવિક તાત્પર્ય શું છે, એ સમજવા માટે અતિ ઉપયોગી થાય. એટલે તત્ત્વજિજ્ઞાસુ વર્ગની શુભભાવના અનુસાર પુનઃ એ સંકલનાની ટીકા-ટીકાર્ય-ભાવાર્થરૂપે સુવાચ્ય અક્ષરોમાં સંકલના મેં તૈયાર કરી, અને એ ફૂપદષ્ટાંતવિશદીકરણની સંકલના ગીતાર્થ ગંગા સંસ્થાના ઉપક્રમે પ્રકાશિત થઈ રહેલ છે.
૧૩ ગાથાના આ ગ્રંથરત્નમાં કેવા અતિ અદ્ભુત, અતિ સુંદર, અતિ રોચક પદાર્થોનું નિરૂપણ કરેલ છે, એનો બોધ વાચકવર્ગ આ ગ્રંથની સંક્ષિપ્ત સંકલના અને વિસ્તૃત અનુક્રમણિકા વાંચશે, એનાથી જ થઈ જશે. તેથી એ અંગે વિશેષ લખવાની જરૂર નથી.
શ્રીમદ્ ઉપાધ્યાયજી મહારાજાએ ૧૩ ગાથાના આ ગ્રંથમાં અનેક શાસ્ત્રપાઠી અને યુક્તિઓપૂર્વક કૂપદષ્ટાંતનું વાસ્તવિક તાત્પર્ય ખોલ્યું છે, અને કૂપદષ્ટાંતની વાસ્તવિક સંગતિ કરી આપેલ છે.
| SR No. | 022220 |
| Book Title | Kupdrushtant Vishadikaran |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Pravin K Mota |
| Publisher | Gitarth Ganga |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 172 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 13 MB |