________________
કૂપદૃષ્ટાંતવિશદીકરણ | ગાથા : ૧૦
ગાથાર્થ ઃ
૩૧
પ્રાણાતિપાતથી જીવ કર્કશ વેદનીય અને અશાતાવેદનીય બાંધે છે, એ પ્રકારે ભગવતીમાં કહ્યું છે, તે કારણથી પૂજામાં તે=પ્રાણાતિપાત દોષ, કેવી રીતે હોઈ શકે ? I|૧૦|I
* મૂળગાથામાં સવેપ્નમHાય પછી ‘T’ શબ્દ અધ્યાહાર તરીકે હોવો જોઈએ. કેમ કે, ટીકામાં કહેલ છે કે, શવેનીય વર્ગ વધ્યેતઽસાતવેનીય હૈં, તેથી ‘=’ શબ્દની સંભાવના છે.
ટીકા ઃ
'कर्कशवेदनीयमसातं बध्नाति प्राणातिपाततो जीवः' इति भणितं भगवत्यां तत्कथं पूजायां = भगवच्चरणार्चायां, स प्राणातिपाताख्यो दोषः अल्पोऽपि ?, हि तस्मिन् सति कर्कशवेदनीयं कर्म बध्येताऽसातवेदनीयं च, इष्यते च भगवत्पूजया कर्कशवेदनीयकर्माऽबन्धः स्वल्प ( अत्यंत ) सातवेदनीयबन्धश्चेति विपरीतमापन्नमायुष्मतः । । १० ।
ટીકાર્ય :
कर्कशवेदनीय આયુષ્મત: ||૧૦||જીવ પ્રાણાતિપાતાદિથી કર્કશ વેદનીય અને અશાતાવેદનીય કર્મ બાંધે છે એ પ્રમાણે ભગવતીસૂત્રમાં કહેલ છે. તે કારણથી પૂજામાં=ભગવાનના ચરણની અર્ચામાં, અલ્પ પણ તે= પ્રાણાતિપાત નામનો દોષ, કેવી રીતે હોઈ શકે ? કેમ કે, તે હોતે છતે=અલ્પ પણ પ્રાણાતિપાત નામનો દોષ હોતે છતે, કર્કશવેદનીય કર્મ અને અશાતાવેદનીય કર્મ બંધાય છે. અને (શાસ્ત્રમાં) ભગવાનની પૂજામાં કર્કશવેદનીય કર્મનો અબંધ અને શાતાવેદનીયનો બંધ ઈચ્છાય છે. એથી કરીને આયુષ્યમાન એવા તમને=પૂર્વપક્ષીતે, વિપરીત પ્રાપ્ત થયું=પૂર્વપક્ષી પૂજામાં જેટલો આરંભ તેટલું પાપ તેમ કહે છે, તે શાસ્ત્રવચનથી વિપરીત પ્રાપ્ત થયું. ૧૦ના
* ગોડપિ ફ્રિ - અહીં ‘હિ’ શબ્દ વસ્માત્ અર્થમાં છે.
* પલ્પમાતવેવનીયવન્પશ્વ - અહીં ‘સ્વલ્પ’ શબ્દ વધારાનો ભાસે છે અથવા તો ‘સ્વલ્પ’ ના સ્થાને વધુ કે અત્યંત કે તીવ્ર શબ્દ હોવો જોઈએ.
