________________
શકે? તાત્પર્ય કે અધ્યાત્મને આનંદ કઈ રીતે વર્ણવી શકાય નહિ તે અનિર્વચનીય છે. હવે આ વિષયને ઉપસંહાર કરતાં ફરમાવે છે કે –
यस्य दृष्टिः कृपावृष्टि-गिरः शमसुधाकिरः । तस्मै नमः शुभज्ञान-ध्यानमग्नाय योगिने ॥८॥
અથ : જેની દૃષ્ટિ કરુણને વરસાવે છે અને જેની વાણી ઉપશમરૂપ અમૃતનો છંટકાવ કરે છે, તે સમ્યજ્ઞાન અને ધ્યાનમાં મગ્ન બનેલા યેગીને નમસ્કાર થાઓ ! | ભાવાર્થ : આત્મજ્ઞાનને અનુભવ થતાં જ અહંકારમમકારને તુચ્છ આનંદ ટળી જાય છે. સર્વ આત્માઓ આત્મતુલ્ય જણાય છે, સર્વ પ્રત્યે આત્મીયતા પ્રગટે છે, કારણ કે એક પિતાના આત્માનું જ્ઞાન થતાં પિતાને જીવત્વ તુલ્ય સર્વનું જીવત્વ છે અને પિતાની જેમ સૌ જીવવાને ઈચ્છે છે, મરણ કેઈને ઈષ્ટ નથી, સુખ સૌને ગમે છે, દુખથી સઘળા ડરે છે, એવું સર્વ જમાં આત્મસમદર્શન થતાં જ ક્રોધાદિ કષા અને રાગ-દ્વેષ વગેરે દોષ શમી જાય છે. બીજા પ્રત્યે કષાય કરે તે પોતાને જ અન્યાય કરવા તુલ્ય તેને જણાય છે, તેથી તેની દષ્ટિમાંથી ફરતાને બદલે કૃપા વરસે છે અને કૃપાના યોગે વાણીમાં શીતળતા પ્રગટે છે. એવા આત્મજ્ઞાન અને આત્મધ્યાનમાં લીન કૃપાળુ શાન્ત ગિને નમસ્કાર હે !
આ મગ્નતા ચિત્તની સ્થિરતા વિના સાધ્ય નથી, માટે હવે સ્થિરતા અષ્ટકમાં સ્થિરતાનું સ્વરૂપ જણાવે છે.
