________________
૧૧ પિતાનું જ સર્વસ્વ ગુમાવી દે છે, અને તે અમૂલ્ય તક ગુમાવી દીધાથી પુનઃ મહા પરિશ્રમે પણ તે બેટને પૂરી પાડી શક્ત નથી. આનું નામ આત્મવંચકતા.
૫૫ શિવસાધક તે સાધકિશોર–પ્રમાદ તજી અપ્રમત્તપણે સિંહની જેમ શૂરવીર થઈ સંયમ આચરણવડે જે મેક્ષમાર્ગ સાધે છે તે જ ખરા સાધુની ગણનામાં આવે છે. બાકી સાધુવેષ ધારણ કરી પવિત્ર સંયમાચરણ સેવવાને બદલે જે અસંયમવડે વેષવિડંબના કરે છે તે સાધુનામને કલંકિત કરે છે. ઉત્તમ પુરૂષે જે જ પ્રતિજ્ઞા કરે છે તેને પ્રથમથી જ પુરતે વિચાર કરી જેને સુખે નિર્વાહ થઈ શકે એમ હોય તેવી જ પ્રતિજ્ઞા પિતે અંગીકૃત કરે છે, અને તે પ્રાણાંત સુધી પાળે છે, તેમાં કદાપિ પણ પાછીપાની કરતા નથી, તેવી રીતે સકળ મુમુક્ષુ જનેએ સંયમ પાળવારૂપ જે પ્રતિજ્ઞા પિતે સંઘ સમક્ષ અંગીકૃત કરી છે તેને વિવેકથી જીવિતપર્યત નિર્વાહ કરે, તેમાં લગારે પ્રમાદ ન કરવો એ તે મહાશયેનું મુખ્ય કર્તવ્ય છે, અને એમાંજ સ્વપરનું હિત સમાયેલું છે.
પદ અતિ દુર્જયમનકી ગતિ જોય–જેમ બધી ઇંદ્રિમાં જિવા ઇદ્રિય જીતવી મુશ્કેલ છે, સર્વ વ્રતમાં જેમ બ્રદ્મચર્ય પાળવું દુષ્કર છે, તેમ એગમાં મનગ - તો કઠણ છે. મન જીતવું કઠણ છે, એ વાત ખરી પણ તેને જીતવાના શુભ ઉપાસે શાસ્ત્રમાં બતાવેલા છે, તેને ગુરૂગમ્ય બોધ મેળવીને મનને સ્થિર કરવા પ્રયત્ન કરે જરૂર છે. પારાની જેવા ચપળ મનને મારવા માટે બહુ પુરૂષાર્થની જરૂર છે, અને તેનું ફળ પણ કંઈ ઓછા મહત્વનું નથી. કહ્યું છે કે “મન
