________________
(હ્તો. ૨૬-૨૭-૬૨૮) * गुर्जरविवेचनादिसमलङ्कृतः
••
**
63
“तिन्नेव धणुसयाई, धणुतित्तीस च धणु तिभागोणं । ફગ સા જોસા, સિદ્ધાળોહળા મળિયા ાશા" ॥૨૭॥
अथ सिद्धात्मप्रदेशानामवगाहनाऽऽकारमाह
—
—
આ વિશે પણ જણાવ્યું છે કે
શ્લોક : તિન્નેવ ધનુસવારૂં, ધનુતિત્તી, ૨ ધણુ તિમાનોનું । इअ एसा उक्कोसा, सिद्धाणोगाहणा भणिया ॥
कालावसरसंस्थाना, या मूषा गतसिक्थका ।
तत्रस्थाकाशसंकाशाऽऽकारा सिद्धावगाहना ॥१२८॥
વ્યાવ્યા-યા મૂળ ‘ગતસિસ્થા’ગણિતમના ‘જલાવસરસંસ્થાના' અન્તજાત
ગુણતીર્થ
અધિક અવગાહનાવાળા જીવો મોક્ષે જતા નથી. હવે ૫૦૦ ધનુષની અવગાહનાવાળા જીવો છેલ્લે પોતાના આત્મપ્રદેશો સંહાર કરી ૨/૩ ભાગ જેટલા બનાવે, એટલે એ વખતે સિદ્ધભગવંતની અવગાહના ‘૩૩૩ ધનુષ અને ૩૨ અંગુલ' પ્રમાણ જ રહે, તેનાથી વધુ નહીં. એટલે જ યથોક્ત માપથી વધુ અવગાહના ન મળે.
[૨૦૧]
•
શ્લોકાર્થ : ‘૩૩૩ ધનુષ + ત્રીજો ભાગયૂન ૧ ધનુષ' આટલા પ્રમાણવાળી જ સિદ્ધભગવંતોની ઉત્કૃષ્ટ અવગાહના કહેવાઈ છે.
હવે સિદ્ધભગવંતના આત્મપ્રદેશોની અવગાહનાનો આકાર કેવો હોય ? તે બતાવવા ગ્રંથકારમહર્ષિ જણાવે છે
* સિદ્ધાત્માની અવગાહનાનો આકાર
શ્લોકાર્થ : ગળી ગયેલા મીણવાળી જે ભૂષા, તે અંતકાળના સમયે જેવા આકારવાળી હોય, (તેવા આકારવાળી) તે ભૂષામાં રહેલ આકાશપ્રદેશની સમાન આકૃતિવાળી સિદ્ધભગવંતોની અવગાહના હોય છે. (૧૨૮)
छायासन्मित्रम्
(63) त्रीण्येव धनुःशतानि धनूंषि त्रयस्त्रिंशच्च धनुः तृतीयभागोनम् । इत्येषोत्कृष्टा सिद्धानामवगाहना भणिता ॥१॥
વિવેચન : ઓગળી ગયેલા મીણવાળી મૃષા અંતકાળના સમયે જેવા આકારવાળી હોય, તેવા આકારવાળી એ મૂષામાં રહેલા આકાશપ્રદેશોનો જેવો આકાર હોય, તેવા આકારની સમાન આકૃતિવાળી સિદ્ધભગવંતોની અવગાહના હોય છે.
