Page Text
________________
૧૫૬
ઉપદેશપદ-અનુવાદ ભળાવી દીધું અને કેદીના હાથ-પગમાં બેડીનું બંધન હોય અને જેમ તેનાથી મુક્ત થાય અને જે આનંદ તે મુક્ત થયેલાને થાય, તેવા આનંદથી રાજાએ પણ રાજબંધનનો ત્યાગ કરી કલ્યાણના કલ્પવૃક્ષ-સમાન તેનું શ્રમણ-ચિહ્ન-રજોહરણ અને લિંગ (મુનિવેષ) પોતે ગ્રહણ કર્યો. (૧૦૦)
હવે પુંડરીક રાજાએ મુનિવેષ સ્વીકારી અભિગ્રહ કર્યો કે, “ગુરુનાં દર્શન કર્યા સિવાય મારે ભોજન ન કરવું.” આવો અભિગ્રહ ગ્રહણ કરીને પ્રયાણ કર્યું, તો ત્રીજા દિવસે ગુર પાસે પહોંચી, તે દિવસે દીક્ષા ગ્રહણ કરી.રાજશરીર હોવાથી અનુચિત ભોજનના કારણે તે રાત્રે અસાધ્ય વિસૂચિકા (ઝાડાનો રોગ) ઉત્પન્ન થયો અને અત્યંત વિશુદ્ધ પરિણામવાળા તે મૃત્યુ પામીને સર્વાર્થસિદ્ધ નામના વિમાનમાં અત્યંત રૂપવાળા તેત્રીશ સાગર આયુષ્યવાળા દેવ તરીકે ઉત્પન્ન થયા.
હવે રાજ્યગાદી પર આવેલો કંડરીક મસાણના કંઈક બળેલા લાકડા સમાન, જેની આજ્ઞા કોઈ માનતા નથી, દરેક તેની આજ્ઞાનો ઝેર માફક ત્યાગ કરે છે. હવે તીવ્ર સુધાથી પરાભવિત થયેલો તે રસોયાને આજ્ઞા કરે છે કે, “અહિં જેટલા પ્રકારની ભોજનની વાનગીઓ તૈયાર કરી શકાતી હોય, તે એકે એક વાનગીઓની ભોજનવિધિ મારા માટે તૈયાર કરો. હવે ભોજન-સમયે ભોજન-વિધિમાં સર્વ વાનગીઓ હાજર કરી, ખેલજોવા માટે એકઠા થયેલા લોકોના દૃષ્ટાંતે તે જમવા લાગ્યો. જેમ ખેલ ચાલતો હોય ત્યારે, સબળ મનુષ્ય દુર્બલને બલાત્કારે પીડા ઉપજાવી આગળ જાય છે, તેમ અસાર આહાર ગ્રહણ કર્યો હોય તો પણ સારા આહારને વળી સ્થાન આપે છે. અકરાંતિયાની જેમ ખૂબ આહાર ખાધો, એટલે તે જ રાત્રે વિસૂચિકા-ઝાડાનો અસાધ્ય રોગ થયો. પોતાના પરિવારે પણ તેના રોગની દરકાર ન કરી અને ચિતિત્સા ન કરાવી. એટલે તે મૃત્યુ પામી રૌદ્રધ્યાન કરતો કે, “સવારે મારી ચાકરી ન કરનાર સેવકોને મરણાંત શિક્ષા કરીશ.” તે રૂપ રૌદ્રધ્યાન કરી સાતમી નારકીના અપ્રતિષ્ઠાન નારકીમા લાંબા આયુષ્યવાળો નારકી થયો. એક હજાર વર્ષ સુધી સાધુપણાનાં મહાવ્રતો પાલન કરવા છતાં તે નરકમાં ગયો. તેમાં શુદ્ધ શ્રમણભાવવાળાને શરીરનું પુષ્ટપણું કે દુર્બલપણું કારણ ન સમજવું. કારણ કે,પુંડરીક સાધુ શરીરે સબળહોવા છતાં પણ દેવપણું પામ્યો, માત્ર જેના હાડકાં-ચામડી શરીરમાં બાકી રહેલાં હતાં, તેવો કંડરીક આકરાં કઠોર તપનો ઉદ્યમ કરવા છતાં રૌદ્રધ્યાનની પ્રધાનતાના કારણે મૃત્યુ પામી નારકી થયો. માટે અહિં સાધુપણામાં જો કોઈ મુખ્ય કારણ હોય તો તેવા ધ્યાનનો નિગ્રહ કરવો. દુર્બલ શરીરવાળા મુનિ પણ શુભ ધ્યાનના વિરહમાં દુર્ગતિ-ગમન કરનારા થાય છે. વૈશ્રમણ દેવ તે સાંભળીને ખુશ થયેલા મનવાળો સમજી ગયો કે, “આ ભગવંતે તો મારા મનનો અભિપ્રાય જાણી લીધો. આમનું જ્ઞાન કેટલું ચડિયાતું છે ? ત્યાર પછી ગૌતમ ભગવંતને વંદન કરીને તે દેવ ચાલ્યો ગયો.
(ધનગિરિ, વજસ્વામી ચરિત્ર) ત્યાર પછી વૈશ્રમણ દેવના સમાન વૈભવવાળા એક તિર્યકર્જુભક દેવે ત્યાં તે પાંચસો ગ્રંથ-પરિમાણવાળું જ્ઞાતાધર્મકથામાં કહેલું પુંડરીક-કંડરીક નામનું અધ્યયન જે સાંભળ્યું હતું,
| SR No. | 022151 |
| Book Title | Updeshpad Mahagranth |
| Original Sutra Author | Haribhadrasuri |
| Author | Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay |
| Publisher | Ranjanvijay Jain Pustakalay |
| Publication Year | 2005 |
| Total Pages | 586 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 19 MB |