________________
.
ઉપદેશમાળા * प्रत्थरेणाहओ कीवो, पत्थरं डक्कमिच्छइ।
मिगारिओ सरं पप्प, सरूप्पत्तिं विमग्गइ ।।१३९।। Bક તદ પુત્રિ વિક્ર ન જયં?, ન વાપુ ને જે સમોડાિં
इण्हि किं कस्स व कुप्पिमुत्ति धीरा अणुप्पिच्छा ।।१४०।। * अणुराएण जइस्स वि, सियायपत्तं पिया धरावेइ । तह वि य खंदकुमारो, न बंधुपासेहिं पडिबद्धो ।।१४१॥ गुरु गुरुतरो य अइगुरु, पियमाइअवच्चपियजणसिनेहो । चिंतिज्जमाणगुविलो, चत्तो अइधम्मतिसिएहिं ।।१४२।।
(૧૩૯) (અવિવેકીને કોપનો અવકાશ છે,-) પત્થરથી હણાયેલો કૂતરો પત્થરને બચકાં ભરવા ઈચ્છે છે, ત્યારે સિંહ બાણ પામી (બાણ નહી પણ) બાણની ઉત્પત્તિ (અર્થાત્ બાણના ફેંકનાર) તરફ દ્રષ્ટિ લઈ જાય છે. એટલે જ,
(૧૪૦) (મુનિ દુષ્ટના દુર્વચનાદિ આવતાં વિચારે છે કે) મેં પૂર્વ જન્મમાં તેવું (સારું) કેમ ન કર્યું કે જેથી પુણ્યના હિસાબે સમર્થ પણ માણસ મને પીડી-સતાવી શકે નહિ? (એટલે આ મારો જ દોષ છે.) તો હવે અત્યારે શા માટે (નિષ્કારણ) કોપ કરું? ને કોના પર કોપ કરું? આ પ્રમાણે વિચારીને ઘીરતાવાળા મહાત્માઓ અ-વિહ્વળ રહે. (આમ ષી પર દ્વેષત્યાગ કહ્યો. હવે રાગી પર રાગત્યાગ કરવા કહે છે.)
(૧૪૧) પિતા અનુરાગથી મુનિને પણ સફેદ છત્ર ઘરે છે! તો પણ સ્કંદકુમાર સ્વજનના સ્નેહ-પાશથી બંધાયા નહિ.
(૧૪૨) માતા- પિતાનો, સંતાનનો અને (ભાર્યા ભગિની આદિ) પ્રિયજનનો સ્નેહ ક્રમશઃ ગુરુ=દુત્યજ, વધુદુર્યજ અને અત્યંત દુર્યજ હોય છે (અતિ દુર્યજતાનું કારણ જીવને ત્યાં ગાઢ ચિત્ત-વિશ્રામ હોયછે) બધોયસ્નેહ, વિચાર કરતાં, દુઃખદ
