________________
ઉપદેશમાળા
भयसंखोहविसाओ, मग्गविभेओ विभीसियाओ य । પરમળવંતબાળિ ય, ઝુધમ્માળું ો કુંતિ રૂ૨૦ના कुच्छा चिलीणमलसंकडेसु, उव्वेयओ अणिट्ठेसु । चक्खुनियत्तणमसुभेसु, नत्थि दव्वेसु दंताणं ।। ३२१।। एयं पि नाम नाऊण, मुज्झियव्वं ति नूण जीवस्स । फेडेऊण न तीरइ, अइबलिओ कम्मसंघाओ || ३२२||
૯૭
(૩૨૦) (હવે ‘ભય' દ્વાર) ‘ભય’=નિઃસત્વપણાથી આકસ્મિક (અકારણિક) ડર, ‘સંક્ષોભ’=ચોર વગેરથી કંપ, ‘વિષાદ’ = દીનતા ‘માર્ગ - વિભેદ’, માર્ગે જતાં સિંહાદિના ભયથી આઘાપાછા થવું. ‘બિભીષિકા' = વેતાલાદિથી થરથરવું, (આ બે ભય જિનકલ્પીની અપેક્ષાએ સમજવા) પરમગ્ગ દંસણાણિ = (ભયથી) બીજાઓને માર્ગદર્શનો આપવા યાને વર્તન કહેવા. (એ ભયો) ધર્મમાં નિશ્ચલ ચિત્તવાળા મુનિને ક્યાંથી હોય ?
(૩૨૧) (હવે જુગુપ્સા દ્વાર) અશુચિ વગેરે મળ ભરેલા (સડેલા દુર્ગંધી મડદા વગેર પદાર્થો) ની ‘કુત્સા' નિંદા ‘અનિષ્ટ’=મંલિન શરીર વસ્ત્રાદિ તરફ ઉદ્વેગ (ખિન્નતા), અને ‘અશુભ’ કીડા વગેરેથી સડતાં જીવતાં કૂતરાં વગેરે દ્રવ્યો દેખીને ધૃણાથી આંખ ફેરવી નાખવી વગેરે જુગુપ્સા, દાન્ત = ઇન્દ્રિય દમનવાળા સાધુઓને હોય નહીં.
(૩૨૨) એ ઉ૫૨ જણાવ્યું તે (કષાય નોકષાયને દબાવનારા પ્રગટ શ્રી જિનવચનને) જાણવા છતાં જે મૂઢ બનાય છે, (મૂઢ બની કષાયાદિ) દૂર નથી કરી શકાતા, તેમાં ખરેખર
