________________
શરીર એનો અર્થ બની ન શકે.
ज्ञानक्षणावलीरुपो, नित्यो नात्मेति सौगताः, क्रमाक्रमाभ्यां नित्यत्वे युज्यतेऽर्थक्रिया नहि ॥१३७॥-३६ અર્થ : (બૌદ્ધદર્શન-સૌગતો) આત્મા છે...પણ...એ તો એક એક ક્ષણીય જ્ઞાનની ધારા રૂપ છે, માટે નિત્ય નથી. (આ ક્ષણનું જ્ઞાન ઉત્પન્ન થયું નાશ થયું...પછી દ્વિતીય ક્ષણે શાન ઉત્પન્ન થયું નાશ પામ્યું....આવી ક્ષણક્ષણની જ્ઞાનધારા રુપ આત્મા છે. અને આવો ક્ષણિક અનિત્ય આત્મા જ માનવો પડે છે...કેમકે ક્રમથી કે અક્રમથી નિત્ય વસ્તુ કોઇપણ કાર્ય કરી શકતી નથી...
અમે નિત્યવાદીને પૂછીએ છીએ કે (તમારો) નિત્ય એવો આત્મા ક્રમસર કાર્ય કરે છે ? જો ક્રમસર કાર્ય કરે તો પ્રથમ ક્ષણીય કાર્ય કરવાનો સ્વભાવ પ્રથમક્ષણે, દ્વિતીયક્ષણીય કાર્ય કરવાનો સ્વભાવ દ્વિતીય ક્ષણે...આમ પ્રતિક્ષણે વિભિન્ન સ્વભાવ થતાં એનો સ્થિર એક સ્વભાવ ન રહ્યો...ને સ્વયંભૂ આત્મા ક્ષણેક્ષણે ભિન્ન એવો ક્ષણિક થયો...ને હવે જો...નિત્ય એવો
૭૬
મિથ્યાત્વત્યાગાધિકાર-૧૩
