________________
પાંચ પ્રકારના મિથ્યાત્વનું વર્ણન. ગાથાર્થ–ઉત્તમ જનોને સંસર્ગ શીલ રહિત જનને પણ શીલયુક્ત કરે છે. જેમ મેરૂગિરિને વળગેલ તૃણુ પણ કનકપણું પામે છે. ” ૪૬
વ્યાખ્યાર્થ–સુશીલ લોકોને સંગ શીલ રહિત મનુષ્યને પણ શીલસમૃદ્ધ કરે છે. અર્થાત્ શીલહીન પ્રાણું પણ શીલવંતેની સંગતિથી શીલ પાળવાનું માહામ્ય સાંભળવાથી શીલ આદરે છે. જેમ મેરગિરિનું આશ્રિત તૃણ પણ સુવર્ણ પણું પ્રાપ્ત કરે છે. મેરૂ પર્વત ઉપર ઉગેલાં તૃણુ પણ સુવર્ણગિરિના સાન્નિધ્યથી સુવપણું પામે છે. એ ભાવાર્થ છે. ૪૬
હવે શીલવંત સાધુઓએ તથા શ્રાવકેએ મિથ્યાત્વ તજવું " જોઈએ. એથી મિથ્યાત્વનું અત્યંત દુષ્ટપણું કહે છે.
नवि तं करेइ अग्गी नेय विसं नेय किएहसप्पो य ।। जं कुणइ महादोसं, तिव्वं जीवस्स मिच्छत्तं ॥४७॥ .
ગાથાર્થ “તીવ્ર મિથ્યાત્વ જીવને જે મહાદેષ કરે છે, તે મહાદેષ અગ્નિ, ઝેર કે કાળે સર્પ પણ કરતા નથી. ૪૭
વ્યાખ્યાર્થ–પ્રજ્વલિત થયેલો અગ્નિ તે મહાઅનર્થને નથી કરતે, કાલકૂટ ઝેર પણ નથી કરતું અને કાળે સાપ પણ તે મહાદેષને નથી કરતે, કે જે મહાદેષને અત્યુત્કટ મિથ્યાત્વ–અતત્ત્વને અધ્યવસાય કરે છે. કેમકે અત્યંત કુપિત થયેલા તે અગ્નિ વિગેરે તે એક ભવમાંજ મરણના હેતુરૂપ થાય છે અને મિથ્યાત્વ તે અનન્ત ભવ સુધી જન્મ-મરણના હેતુભૂત બને છે. એજ મિથ્યાત્વનું મહાદેષ કર્તુત્વ જાણવું. આભિગ્રહિક ૧, અનાભિગ્રહિક ૨, આભિનિવેશિક ૩, સાંશયિક ૪ અને અનાગ ૫ એમ મિથ્યાત્વ પાંચ પ્રકારનું છે. તેમાં–‘આજ દર્શન (મત) સુંદર છે, બીજાં દર્શન સારું નથી.” આવા પ્રકારના કુદર્શન વિષયક અભિગ્રહવડે થતું મિથ્યાત્વ આભિગ્રહિક કહેવાય છે, જેના વિશથી મનુષ્ય કુદ
નેમાંથી કોઈ પણ એક દર્શનને ગ્રહણ કરે છે. ૧ એનાથી વિપરીત અનાભિગ્રહિક મિથ્યાત્વ કહેવાય છે, કે જેનાથી “સઘળાં દર્શને
૧૧
