________________
શ્રી સંપ સરિકા-ભાષાંતર.
સમાનતાજ છે. “નામ પણ અનારાધ્ય છે.” એમ તે કહી શકાશે નહિ. સિદ્ધાંતમાં “તેવા સ્વરૂપવાળા અરિહંત ભગવંતના નામ ૌત્રને શ્રવણ કરવામાં મહાફળ છે, તે હે મહાનુભાવ! તેમને અને ભિગમન, વંદન, નમસ્કાર અને પર્ય પાસનાથી તે થાય તેમાં શું કહેવું?” એમ કહેવાથી નામ અનારાધ્ય હેત તે મહાફળનું કથન કરત નહિ. હેમજ વળી ગુરૂ મહારાજે સ્વીકારેલ કામળ વિગેરે ઉપકરણ જ્ઞાનાદિ રહિત હોવા છતાં પણ તેને પગને સ્પર્શ થઈ જતાં આપ લેકોના વડે પણ આશાતના સ્વીકારવામાં આવે છે. આરાધ્યનું અપમાન એ સંસારના હેતુભૂત કહેવાય છે. હેમજ શ્રી જિનાગમમાં જ ઘાચારણ,વિદ્યાચારણ સાધુઓએ નંદીશ્વરદ્વીપ, રૂચકદ્ધીપ, અને સુમેરુ ગિરિના શિખર વિષે ભૂષણરૂપ નંદન, પાંડુક વનમાં રહેલ શ્રી જિનમંદિરમાં શ્રી જિનપ્રતિમાઓને વંદન કર્યું, એમ કહ્યું છે. અનારાધ્ય હોય તે તેઓ તેમ કેમ કરે?
અમે દષ્ટિરાગી તે નથી, કેમકે સિદ્ધાંતમાં તેમજ જોવામાં આવે છે. “સ્થાપનાના આરાધનમાં ઈચ્છિત ફળની પ્રાપ્તિ ન થઈ શકે.” એમ પણ કહી શકાશે નહિ, કારણકે નાગસારથિની ગૃહિણી સલસાએ હરિગેંગમેષિ દેવની સ્થાપનાની પૂજા કરવાથી છ પુત્રે પ્રાપ્ત કર્યો; એમ સંભળાય છે. હેમજ ચીતરેલી અથવા ઘડેલી સુંદર રૂપવાળી અલંકાર યુક્ત પૂતળી જેવાઈ છતી રાગની વૃદ્ધિ ઉત્પન્ન કરે છે. આ કારણથી જ કહ્યું છે કે
બચીતરેલી (ચિત્રવાળી) ભીંતને અથવા સારી રીતે અલંકૃત થએલી નારીને જેવી નહિ. હેમ સૂર્યને જોઈ દષ્ટિ પાછી ફેરવી લેવામાં આવે છે. તેમ દષ્ટિને ખેંચી લેવી જોઈએ. ૧” તેવીજ રીતે નાસિકાના અગ્રભાગ ઉપર દષ્ટિ સ્થાપીને રહેલી, રાગ, દ્વેષનાં ચિહ્નોથી કલુષિત નહિ થયેલી ભગવાનની મૂર્તિ જોવામાં આવી હોય તે વૈરાગ્યની વૃદ્ધિ કેમ ન ઉત્પન્ન કરે ? આ હેતુથી જ સમ્યત્વ પ્રાપ્ત કરવા પહેલાં શ્રી હરિભદ્ર સૂરિએ શ્રી જિન પ્રતિમાને જોઈ કહ્યું હતું કે
“वपुरेव तवाचष्टे भगवन् ! वीतरागताम् । नहि कोटरसंस्थेऽग्नौ तरुर्भवति शाहलः ॥१॥"
