________________
૫૬ .
શ્રી સંધ સપ્તતિકા-ભાષાંતર માસમાં યાત્રાઓ કરી છે, તેવી જ રીતે તમારે પણ કરવી જોઈએ, ઈત્યાદિ પ્રકારે આવા લેકે અનુચિત ધર્મ ગૃહસ્થા દ્વારા શા માટે કરાવે છે ? શ્રાદ્ધ, પરબ, સૂર્ય, ચંદ્ર, ગ્રહ, માહ મહિને, સંક્રાંતિ વિગેરે, પાપનાં કારણભૂત, ઉજજવલયુક્તિસમૂહથી રહિત, મિથ્યાત્વિ કેનાં પને અજ્ઞાની જેનો પિતાના ઘરમાં શા માટે કરે અથવા કરાવે છે ?”
આથી કહેવા એજ સાર છે કે–ત્રણ ગુણ (જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર) થી યુક્ત હોવા છતાં પણ જિનેશ્વરની આજ્ઞાએ પ્રવર્તનારને જ “સંઘ” કહેવે ઉચિત છે. એથી વિપરીતને “સંઘ” ન કહી શકાય. ૩૦
- હવે આજ્ઞા એ જ સકલ ધર્મરૂપ કલ્પવૃક્ષનું બીજ છે, એમ વ્યતિરેક દ્વારા દર્શાવતા કહે છે –
Tદ તુસર્ષય મથકંડારુ દ સુન્નરનિ विहलाई तहा जाणसु, आणारहियं अणुहाणं ॥३१॥
ગાથાર્થ–ફોફને ખાંડવા, મૃતક (મડદાં) ને વિભૂષિત કરવું, શૂન્ય અરયમાં રડવું. એ જેમ નિષ્ફળ છે, તેમ જ આજ્ઞારહિત અનુષ્ઠાન પણ નિષ્ફળ છે એમ જાણે. ૩૧
વ્યાખ્યાર્થ–જેમ ધાન્યનાં તિરાંને ખાંડણીયામાં નાંખી સાબેલાથી કૂટવાં–ખાંડવાં. ફેતરો સહિત ધાન્યને ખાંડવું તે વ્યાજબી છે પરંતુ આ તે ધાન્યરહિત કેવળ ફેફને ખાંડવાં એ જેવી રીતે, અથવા જેમ મરણ પામેલ પ્રાણુના શરીરને સેના, રૂપાનાં આભૂષણોથી વિભૂષિત કરવામાં આવે, તથા જેમ નિર્જન અટવીમાં દુઃખિત જનેનું રડવું નકામું થાય છે. તેમજ પરમાત્માના આદેશથી રહિત જિનપૂજન, આવશ્યક કરવા ઈત્યાદિ ધર્મકાર્ય નિષ્ફળ જાણવા. જેમ કહ્યું છે કે – " जिणआणाए धम्मो, आणारहियाण फुड अहम्मु त्ति । इय मुणिऊण य तत्तं, जिणआणाए कुणह धम्म ॥१॥"
