________________
શ્રી સંબોધ સસતિક ભાષાંતર. વ્યાખ્યાર્થ–એક સાધુ મુનિ, એક સાધ્વી, એક શ્રાવક અને એક શ્રાવિકા એ ચારવડે મળેલે આજ્ઞાપ્રધાન સંઘ છે. અને બીજે જિનેશ્વરની આજ્ઞાથી રહિત બહોળો સાધુ વિગેરે લેક સમુદાય પણ હાડને સમૂહ કહેવાય. અર્થાત્ તેની માફક અસાર છે. કેટલાક તે “બાકીને આજ્ઞાબાહ્ય સંઘાત–જો છે પણ સંઘ નથી.” એવી વ્યાખ્યા કરે છે, પરંતુ સંઘપક બહgવૃત્તિમાં વૃત્તિકાર પૂર્વ પાઠના અર્થનું જ સમર્થન કરેલ હોવાથી તે પાઠાંતર ઉપેક્ષણીય છે. ૨૯
પુન: સંઘનું સ્વરૂપ જ કહે છે– निम्मलनाणपहाणो, दंसमजुत्तो चरित्तगुणवंतो। । तित्थयराणाजुत्तो, वुच्चइ एयारिसो संघो ॥ ३० ॥ ગાથાર્થ –નિર્મળ જ્ઞાનવડે પ્રધાન–મુખ્ય, સમ્યકત્વ સહિત, ચારિત્ર ગુણ યુક્ત, તીર્થકરની આજ્ઞા માનનાર આવા પ્રકારનો સંઘ કહેવાય છે. ૩૦
વ્યાખ્યાર્થ–આવા પ્રકારને સંઘ કહેવાય છે. કેવા પ્રકાર નો ? ઉજવલ જ્ઞાનવડે મુખ્ય. સઘળું અનુષ્ઠાન જ્ઞાનપૂર્વક કરાય તેજ સફળ થાય છે. જેમ કહ્યું છે કે –
“ पढमं नाणं तओ दया, एवं चिट्ठइ सव्वसंजए।
HTort ?, જિ વા ના છે-? ? ”
ભાવાર્થ – પ્રથમ જ્ઞાન, કે જેથી જીવનું સ્વરૂપ, તેને રક્ષણ કરવાના ઉપાય વિગેરે જાણી શકાય. તેવા પ્રકારના જ્ઞાન પછી દયા–સંયમ તે એકાંતે સર્વથા ઉપાદેય હોવાથી ભાવપૂર્વક કરી શકાય છે. આવી રીતે જ્ઞાનપૂર્વક ક્રિયા સ્વીકારનાર સર્વ પ્રવ્રજ્યાધારી સંયમી હોય છે. જે અજ્ઞાની–સાધ્ય, તેનાં ઉપાય, તેનું ફળ વિગેરે સંબંધિજ્ઞાનથી રહિત, તે શું કરશે? સર્વત્ર અંધ તુલ્ય હોવાથી તેની પ્રવૃત્તિ નિષ્પજે છે. અથવા પ્રવૃત્તિ કરતે તે . સુંદર હિત અથવા પાપને સમચિત શું જાણશે અર્થાત્ સમ્યજ્ઞાન નહિ હોવાથી સમસ્ત કારણને અભાવ હોવાથી તેનું કરવું
