Samodh Saptatika

SR No.: 022095
Original Sutra Author: N/A
Author: Jain Atmanand Sabha
Publisher: Jain Atmanand Sabha
Publication Year: 1922
Total Pages: 174
Language: Sanskrit, Gujarati
Classification: Book_Devnagari & Book_Gujarati
File Size: 13 MB

Page 57

શ્રી સ ંધ સમ્રુતિકા ભાષાંતર.
૪ ડિસવારે વસ, અંતિમારે હૈં સવિદ્દો ધો વારસ ય માત્રાઓ, સૂરિજી ક્રુતિ ટીલ ॥ ? ॥ ગાથા—પ્રતિરૂપ વિગેરે ૧૪ ગુણ્ણા, ક્ષમા વિગેરે ૧૦ પ્રકારના ધર્મ, અને ૧૨ પ્રકારની ભાવના. એ સૂરિમહારાજના ૩૬ ગુણા છે. ૧૯
(પચ્છા) પદના પ્રયોગ કરવા એ ગ્રંથકારોની લખવાની શૈલીને સમ્મત છે. ત્રીજો પક્ષ સ્વીકારવામાં આવે તે તે પણ ઉચિત નથી, કેમકે ‘ અહિ સામાયિકવિધિ પૂર્ણ છે? અથવા અપૂર્ણ છે? પ્રથમ પક્ષે, વિધિ પૂણું છે, એમ જો કહેવામાં આવે તે મુહપત્તિ પડિલેહવી, સામાયિક સદિસાવું સામાયિક ડાઉં, એસણે સદિસાવું બેસણું ઠાઉ, સજ્ઝાય સદિસાવું, સજ્ઝાય કરૂં. એ આદેશ નહિ કહેલ હાવાથી સ્પષ્ટ રીતે (તે વિધિ) કલ્પિત કહેવાય, અન્યથા વિધિમાંજ શે દાગ્રહ ? તા પછી વૈમિ મતે ઈત્યાદિ પાઠ આચાર્ય મહારાજે શા માટે કહ્યો? એમ પણ તમારાથી કહી શકાશે નહિ કેમકે તે પાઠે સ સામાયિકના ભેદને દર્શાવવાના તાપ રૂપ છે; જો એમ ન હેાય તે તેટલાજ સામાયિક સૂત્રના પાઠ માન્ય રાખવાના ( અનિષ્ટ ) પ્રસંગ ઉપસ્થિત થાય છે. આ હેતુથીજ અહિં નાય ઇત્યાદિ પદવડે અતિદેશ કર્યાં નથી. શ્રીમદ્ અભયદેવસૂરિના શિષ્ય શ્રીમાન્ પરમાનંદસૂરિજીએ પણ પોતે કરેલી સામાચારીમાં સામાયિક ઉચર્ચા પહેલાં રિયાવહિયા પડિકકમવાનું પ્રતિપાદન કરેલ છે. હેમજ બન્નેએ (ખરતર અને તપાગચ્છે) સ્વીકારેલ શ્રીમદ્ વાદિવેતાલશાંતિસૂરિજીએ પણ શ્રીઉત્તરાધ્યયન સૂત્રની બૃહત્કૃત્તિમાં તેવી રીતેજ પ્રતિપાદન કર્યું" છે. તે બન્નેના પાઠો નીચે પ્રમાણે છે—“ જેણે સામાયિક (વ્રત) અંગીકાર કર્યું... હાય તેણે અને સ ંધ્યાએ સામાયિક ગ્રહણ કરવુ. તેના વિધિ આ પ્રમાણે છે. ‘પેાસહશાલામાં સાધુસમીપે અથવા ધરના એક ભાગમાં રિયાવહિયા પશ્ચિમી ક્ષમાલમન પૂર્વક મુહપત્તિ પડિલેહી પહેલે ખમાસમણે સામાયિક સદિસાવુ ? આજે ખમાસમણે સામાયિક ઠાઉં? એ પ્રમાણે કહી અર્ધા નમ્યા છતા નમસ્કારપૂર્વક જત્તમ મતે સામાન્દ્વ ઈત્યાદિ પાઠ ખાલી” આલાવા એ પ્રથમ પાઠ છે.
સ
સામાયિક સ્વીકારનારે તે (સામાયિક) ના રચનારની સ્તુતિ કરવી જોઇએ.” એ ઉત્તરાધ્યયનના ૨૯મા અધ્યયનની વૃત્તિમાં રહેલા બીજો પાઠ છે.
ખીજા પક્ષ (અપૂર્ણ વિધિ) માં તે ચર્ચાજ તજવી (ન કરવી) કારણ કે સામાયિકની વિધિજ અહિ પ્રતિપાદન કરી નથી. એથી અનુષ્ઠેયરૂપ હાવાથી રિયાવદિયા પહેલાં પડિકકમવા.’ એમ સ્વીકારવુ ઉચિત છે.