________________
ગુરૂ વર્ણન. અત્યંત નિરપેક્ષ બની જાય છે. વળી તેઓને વંદન પ્રશંસા કરવામાં જે દેની પુષ્ટિ થાય છે, તેજ કહે છે. અથવા કર્મબંધનાજ કારણને કહે છે. જે જે પાસસ્થા વિગેરેનાં પ્રમાદસ્થાને છે, કે જેમાં પાસસ્થા વિગેરે ખિન્ન થાય છે; તે તે સમર્થિત થાય છે, અનુમત થાય છે. પાસા વિગેરેની પ્રશંસા કરવામાં તેઓની સર્વ પ્રમદપ્રવૃત્તિ પણ પ્રશંસિત થઈ જાય છે.” એ કહેવાનું કાર્ય છે. પાપની અનમેદનાથી મહાન દોષ થાય છે.
અહિં કેટલાક સર્વથાજ અચારિત્રિને પાસસ્થા માને છે. પરંતુ સહુદને તે યુક્તિયુક્ત જણાતું નથી. કેમકે એકાન્તથી પાસë અચારિત્રી હોય તે સર્વથી અને દેશથી પાસë એવા બે વિકલ્પની કપના વ્યર્થ થાય, કારણ કે બન્ને વિકલ્પમાં ચારિ. ત્રનો અભાવ સમાન છે. તે એ બે ભેદની કલ્પનાથીજ જણાય છે કે અતિચાર સહિત ચારિત્ર પાળનારને પણ પાસë માનવામાં આવે છે. આ કથન કાંઈ અમારી બુદ્ધિથી કહેવામાં નથી આવ્યું. નિશીથચૂર્ણિમાં પણ એવું જોવાય છે. '
“પાસલ્ય સૂત્રપારુષીમાં બેસે છે, અથવા અર્થપષી કરતે નથી, દર્શનાતિચારોમાં વતે છે, ચારિત્રમાં વર્તતે નથી અથવા અતિચારોને વર્જત નથી; એવી રીતે પાસë સ્વસ્થ રહે છે.” આ પાઠથી પાસસ્થાને સર્વથા ચરિત્રને અભાવ નથી જણાત, પરંતુ અતિચાર સહિત ચારિત્રપણું પણ જણાય છે. ૧૨ -
ચારિત્રની વિદ્યમાનતામાં અવશ્ય સમ્યકત્વ હોય એથી સમ્યકત્વનું સ્વરૂપ કહે છે–
अरिहं देवो गुरुणो, सुसाहुणो जिणमयं मह पमाणं । इन्चाइ सुहो भावो सम्मत्तं विंति जगगुरुणो ॥ १३ ॥
ગાથાર્થ-અરિહંત દેવ, સુસાધુ ગુરૂ અને જિનેશ્વર પ્રભુને મત મારે પ્રમાણ છે. ઈત્યાદિ શુભ ભાવને જગદ્ગુરુ તીર્થંકર પરમાત્મા સમ્યકત્વ કહે છે.
વ્યાખ્યાર્થ-નમ્ર દેવ સમૂહે રચેલી અશોકવૃક્ષ વિગેરે
