________________
૨૪.
વાગ્યકાલતા/શ્લોક-૨૬૧-૨૭ર વળી, ગુણવાન પુરુષનો યોગ થયા પછી ગુણવાન પુરુષના પાસેથી યોગમાર્ગના મર્મની પ્રાપ્તિ થાય તેવો ઉપદેશ સાંભળવા મળે અને તે ઉપદેશ સમ્યક્ પરિણમન પામે તેવી સમાધિ જેઓમાં વર્તે છે તેઓ પોતાનામાં પ્રાપ્ત થયેલી સમાધિના બળથી ફળઅવંચકને પ્રાપ્ત કરે છે. જેમ વિરભગવાનનો યોગ મેઘકુમારના જીવને પ્રાપ્ત થયેલો અને ભગવાનની દેશના સાંભળીને ભગવાનની દેશના સમ્યક્ પરિણમન પામી તેવી સમાધિનું સામ્ય મેઘકુમારના જીવમાં હતું તેથી ગુણવાન એવા વીરપ્રભુના યોગનું જે ઉપદેશરૂપ ફળ તે મેઘકુમારના જીવને અવંચક પ્રાપ્ત થયું, તેથી સંયમને ગ્રહણ કરીને આત્મહિત સાધ્યું.
આ રીતે સમાધિના સામ્યના ક્રમ પ્રમાણે ત્રણ અવંચક યોગમાંથી યથાયોગ્ય અવંચક યોગને પ્રાપ્ત કરીને જીવો પોતાનામાં અદ્ભુત એવી યોગની દૃષ્ટિઓને પ્રગટ કરે છે જેના બળથી તેઓને પોતાની પ્રાપ્ત થયેલી દૃષ્ટિને અનુરૂપ અંતરંગ એવી યોગ ભૂમિકાનું આસ્વાદન થાય છે જે આત્માના મોહથી અનાકુળ એવા જ્ઞાનના આનંદની સમૃદ્ધિ સ્વરૂપ છે. તેથી એ પ્રાપ્ત થાય કે પોતાના સમાધિસામ્યના બળથી સ્વભૂમિકા અનુસાર યોગાવંચકાદિ પ્રાપ્ત થાય છે અને તેના બળથી વિશેષ પ્રકારની સમાધિરૂપ એવી યોગની દૃષ્ટિઓ પ્રાપ્ત થાય છે, જે સમાધિના સામ્યસ્વરૂપ જ આત્માના આનંદની સમૃદ્ધિસ્વરૂપ છે.આરપા શ્લોક :
समाधिमाहात्म्यमिदं जनानां, पुरःस्फुरद्रूपमतो विधित्सुः । वक्ष्ये विचित्रां रुचिरोपमानैः,
कथां पवित्रामनुसुन्दरस्य ।।२६२।। શ્લોકાર્ચ -
આથી–ઉત્તરોતર સમાધિની વૃદ્ધિ જ મોક્ષનું એક કારણ છે તેમ અનેક દષ્ટિઓથી બતાવ્યું આથી, આગળમાં સ્કુરાયમાન થતાં રૂપવાળું આ સમાધિનું માહાન્ય લોકોને કહેવાની ઈચ્છાવાળો એવો હું રુચિર
