________________
વૈરાગ્યકલ્પલતા/શ્લોક-૧-૨ ભાવાર્થ -
ઋષભદેવ ભગવાને આ ભરતક્ષેત્રમાં સૌથી પ્રથમ ધર્મની વ્યવસ્થાને સ્થાપના કરવા સ્વરૂપ કલ્પવેલીનું વપન કર્યું. જે કલ્પવેલીના સેવનથી ઘણાં જીવો પરમ આનંદરૂપ મોક્ષને પ્રાપ્ત કરશે અને તે જીવો મોક્ષ પ્રાપ્ત કરશે તેના પૂર્વે વર્તમાનમાં પણ અનેક પ્રકારનાં અંતરંગ આનંદરૂપ ફલોને પ્રાપ્ત કરશે. તે સર્વ ફળોની પ્રાપ્તિનું કારણ ઋષભદેવ ભગવાનથી સ્થાપન કરાયેલી ધર્મની વ્યવસ્થારૂપ કલ્પવેલી છે અને તે કલ્પવેલીની સ્થાપના કરનાર નાભિરાજાના પુત્ર ઋષભદેવ “પોતાને આત્મા સંબંધી કલ્યાણની પરંપરાને આપે” એ પ્રકારની ગ્રંથકારશ્રી યાચના કરે છે. આવા
છે ‘મદ્યfમાં ‘થિી એ કહેવું છે કે પૂર્વમાં જ્યારે ઋષભદેવ ભગવાને ધર્મસ્થિતિરૂપ કલ્પવેલીનું વપન કરેલ ત્યારે તો ત્રણ જગતના જીવોને અનેક પ્રકારનાં અંતરંગ ફલોની પ્રાપ્તિ થતી હતી પરંતુ હજી પણ ત્રણ જગતના જીવોને અનેક પ્રકારનાં અંતરંગ ફલોની પ્રાપ્તિ થાય છે. શ્લોક :
सदोदयो हृद्गहनस्थितानामपि व्ययं यस्तमसां विधत्ते । जयत्यपूर्वो मृगलाञ्छनोऽसौ,
श्रीशान्तिनाथः शुचिपक्षयुग्मः ।।२।। શ્લોકાર્ચ -
જે સદા ઉદયવાળા, હૃદયના ગહનમાં રહેલા પણ અંધકારનો વ્યય કરે છે, એ શુચિ પક્ષના યુગ્મવાળા, મૃગના લાંછનવાળા અપૂર્વ એવા શ્રી શાંતિનાથ ભગવાન જય પામે છે. ITચા ભાવાર્થ :
જે મહાત્માઓને શ્રી શાંતિનાથ ભગવાનનું સ્વરૂપ કેવું છે તેનો કાંઈક બોધ છે અને તેના કારણે ભગવાનના તે સ્વરૂપ પ્રત્યે જેઓને આકર્ષણ થયું છે
